Chương 18: Bên tình bên nghĩa biết phân bên nào
Đêm hôm khuya khoắt, trời đổ sương lạnh, đèn nhà chủ tắt tối om, duy chỉ có góc bếp là vẫn bập bùng bếp lửa. Hai mắt Thường sắp díu lại với nhau, cậu cố giữ cái đầu không lắc lư nữa, vừa ngáp dài vừa cầm quạt quạt siêu thuốc trên bếp.
Có tiếng bước chân vang lên sau lưng, Chất kéo cái ghế đẩu nhỏ cũ kỹ qua ngồi xuống, cầm cây que dài chọt vào trong bếp lò, vừa moi móc tìm kiếm vừa lầm bầm:
"Đã nhờ bà năm xức thuốc rồi, bà kêu tao cõng chỉ về phòng, để người nằm đó coi chừng sanh thêm chuyện rầy rà."
Có người ngồi bên cạnh nói chuyện nên Thường bớt buồn ngủ hẳn, gật gù đáp:
"Ừm, vậy lát tao mang thuốc qua bên đó..."
Thằng Chất lập tức liếc cậu, nhỏ giọng chửi:
"Mày bị ngu hả? Năm nói nấu xong thì đưa cho bà, mày đừng lộn xộn nữa, sau này cũng bớt lại dùm tao, hồi chiều tao tưởng mày chết mất rồi đó."
Thường cũng cảm thấy có lỗi với nó, nhỏ giọng "ừ" một tiếng.
Chất bươi bươi một hồi, tìm được hai củ khoai nóng rẫy liền kéo ra. Nó cẩn thận thổi cho bớt nóng, phủi bớt bụi tro, bóc tách lớp vỏ hơi đen bên ngoài để lộ phần ruột bên trong vàng tươm thơm phức, lúc này mới đưa sang cho Thường.
"Ăn lẹ đi, lát về tao thay thuốc cho rồi ngủ."
Thường nhận lấy củ khoai nóng hổi, phù miệng thổi mấy cái rồi mới cắn. Cả ngày nay chưa ăn gì, chân tay đều bủn rủn cả. Cậu vừa ăn vừa lúng búng hỏi:
"Nhưng mà thuốc của mày có tác dụng gì không? Sao tao thấy ngứa quá."
"Mày coi thường đồ gia truyền hả? Nói cho mày biết, không nhờ có nó mấy năm này tao sớm tiêu tùng khi đi rừng rồi."
Thường không nói gì nữa, Chất rất thích kiếm tiền, gần như có cách nào kiếm được tiền nó đều thử qua hết. Thường nghĩ nếu không phải đang làm công cho nhà chủ, có khi nó đã ra đường múa võ luôn không chừng.
Có dạo nó tình cờ gặp được hai ba gã thợ săn trong quán nhậu, tính nó dạn dĩ, nghe người ta bàn tán bán cái này cái kia kiếm được trên rừng, hai mắt lập tức sáng rỡ kéo ghế qua lân la làm quen. Từ đó về sau hễ có kèo săn đêm đều rủ nó đi cùng.
Hai đứa vừa ăn vừa rủ rỉ nói chuyện một hồi thì thuốc cũng nấu xong, Thường chế nước thuốc đen đặc ra cái chén nhỏ, thằng Chất bưng đi, trước khi đi còn quay đầu về dặn dò:
"Đừng có ngủ trước, chờ tao qua thay thuốc nghe chưa?"
"Tao biết rồi."
Thường lò dò về phòng, lúc nãy ngồi một hồi thì không sao, bây giờ đứng lên lại thấy đau không chịu nổi, thầm nghĩ hai Sẹo đúng là lắm trò hành hạ người khác.
Buổi chiều, cậu bị hai tên sai vặt của hắn lôi xềnh xệch vào nhà kho, Thường thấy hơi sợ, liền muốn chống cự lui về, nhưng hai gã to con không tha, thô bạo kéo cậu đi.
Trong nhà kho vừa dơ vừa tối, Thường quỳ trên nền đất thô cứng, hai tay bị bắt giơ cao lên trời, miệng nhét một miếng vải bẩn tưởi, bên tai vang lên tiếng roi vun vút quất vào da thịt, dù không nhìn thấy được nhưng cậu biết hẳn đã tứa máu rồi.
"Đánh chỗ này rất khó phát hiện, trừ khi bị bắt gặp lúc đang cởi truồng."
Một trong số hai tên tay sai vừa đánh vừa nói với hai sẹo, khuôn mặt gầy gò của gã đã bắt đầu lấm tấm mồ hôi. Hai sẹo gật đầu, nhưng tuồng như lại đang nghiền ngẫm gì đó, gã tay sai đoán được ý hắn, tiếp tục nói:
"Là do bọn đàn bà trong nhà này nhiều chuyện thôi. Do nó may mắn thân với cậu tư từ nhỏ, chơi với cậu từ thời cậu còn không khác gì con chó nên giờ cậu mới thương nó. Anh đừng nghe mấy cái tin đồn lung tung." - Để thuyết phục hơn gã nói thêm - "Hoặc coi như cậu tư có mấy tật xấu đó, chẳng lẽ lại dính dáng đến cái loại tôi tớ dơ bẩn này..."
Hai sẹo nhìn Thường đã bị đánh sắp ngã ra đất, sờ sờ cái cằm lún phún râu, nhìn qua có vẻ bị thuyết phục rồi, nhưng vẫn chiếu lệ chửi gã một câu:
"Cậu tư là chủ, mày nói chuyện cho cẩn thận vào."
"Dạ dạ, em nói bậy, tối nay tự động cắt nửa phần cơm."
Thường cũng không biết mình bị đánh đến khi nào, chỉ biết khi ba người kia bỏ đi, cậu vẫn nằm trên nền đất không dậy nổi, là thằng Chất sốt ruột đi tìm cậu khắp nơi, cuối cùng vác cậu ra khỏi đó.
Thường về đến phòng, bên trong đã không còn ai, cửa cũng lười đóng, lê bước qua giường ngã kềnh ra. Thường cảm thấy hôm nay mình xui xẻo quá, bình thường làm việc chăm chỉ không thấy bóng dáng hai sẹo đâu, đến lúc trễ nải thì đụng ngay hắn đi kiểm tra, chỉ có thể tự an ủi mình may mà không bị đánh đến gãy xương liệt giường. Nghĩ đến đây, cậu chợt nhớ Dương Khanh.
Nghe nói cậu tư Khanh từ sáng sớm đã lên chợ huyện bàn chuyện làm ăn, cũng không biết khi nào mới về, Thường thấy giờ đã trễ rồi, đoán hẳn cậu sẽ qua đêm trên đó.
Dưới ánh đèn leo lét sắp cạn dầu, ánh mắt cậu đập vào hộp gỗ cũ kĩ sắp mục, là của người làm trước để lại, cậu thấy bỏ thì uổng bèn dùng nó để dựng vài ba bộ quần áo của mình cùng ít đồ linh tinh, sau này, còn có thêm tập sách mà Dương Khanh cho nữa.
"Mày không biết chữ à?"
"Dạ không."
"Ngu dốt."
"Con có được đi học như cậu đâu."
"Tao không muốn chơi với đứa ngu, qua đây tao dạy cho mà biết."
Đoạn ký ức của hai đứa trẻ ranh chậm rãi hiện lên. Cậu mười tuổi, Dương Khanh cũng chỉ là thằng nhóc mới mười hai, người ngợm bẩn thỉu, mặt mũi mình mẩy không khi nào là lành lặn cả.
Lần đầu tiên gặp, Dương Khanh đang hậm hực ngồi ở dưới bếp, tay chân gầy nhom toàn vết lằn roi. Thường cứ tưởng là đứa ở nào hoặc con cái của người làm bị đánh, thấy nó cũng xem xem cỡ mình mới tốt bụng đi đến an ủi:
"Bị chủ đánh à? Đau không? Về phòng tao xức dầu cho."
"Biến!"
Cậu tư Khanh đã khó ưa từ lúc nhỏ rồi. Cũng chẳng biết hai người làm sao thân được với nhau, chỉ nhớ khi ấy cứ hễ một trong hai chạy ra cái nhà bếp không mấy sạch sẽ ấy đều gặp người còn lại. Cậu tư Khanh "ép" Thường học bài, Thường ngoan ngoãn chia cho hắn mấy thứ đồ ăn cậu mót được, còn thắt cho hắn một con cào cào lớn bằng lá dừa.
Thường buồn ngủ, nhưng vết thương ở chân đau quá làm cậu không nhắm mắt nổi, lăn qua lộn lại một hồi, Thường bò dậy lôi sách vở ra học bài.
"Gì đây, mày học bài đó hả? Bộ không mệt sao?"
Học chưa được bao nhiêu thì thằng Chất tới, Thường gấp sách lại, nhìn nó than thở:
"Đau quá tao ngủ không được."
"Mày thứ dữ rồi." - Thằng Chất chẳng hiểu ra làm sao, nó đi vào đóng cửa lại nói - "Sau này bớt nhiều chuyện lại. Mau lên, nằm sấp lên giường đi."
Thường gật gật đầu, vừa leo lên giường vừa hỏi lại nó:
"Mà thuốc của mày có tác dụng thiệt không? Sao tao nghe càng lúc càng đau."
"Chắc kéo da non thôi. Yên tâm yên tâm."
Thằng Chất nói như đinh đóng cột, Thường nửa tin nửa ngờ, rề rà nằm xuống.
"Mẹ nó, ra tay ác quá, thà đánh gãy xương nằm một chỗ ngủ cho khỏe. Đánh như này vẫn phải còng lưng làm hơn con trâu con bò."
Chất gỡ lớp lá thuốc cũ ra, vết thương mưng mủ chảy nước, da thịt trên đùi non thê thảm không nhìn nổi.
"Mình làm sai mà, người ta có quyền phạt mình thôi." - Thường ậm ừ đáp.
"Con chó của ông sáu Tươi còn sướng hơn." - Thằng Chất vẫn hậm hực - "Tao nghĩ rồi, mày bây giờ cũng là loại có học so với người ở trong nhà này, cố gắng một chút sau này đi theo cậu tư lên thành phố, vẫn hơn là chui lủi ở đây."
"Tao là đầy tớ của mợ ba mà." - Thường rầu rĩ nói - "Với lại chữ nghĩa tao học lọt chọt, đi theo chỉ làm mất mặt cậu."
"Cái cần lo thì không lo, cái không cần lo thì cứ nhảy cẫng lên như đạp trúng ổ kiến lửa." - Thằng Chất lầm bầm chửi - "Mợ ba có ơn cứu mày hồi ở nhà mợ, nhưng ơn nghĩa gì mấy năm qua từ cái ngày mày đồng ý làm của hồi môn phải xa quê mẹ về nhà chồng, giúp mợ chăm sóc cậu ba nằm liệt giường hẳn cũng phải trả bằng hết rồi chứ. Bây giờ mày nghĩ coi, cậu tư dạy mày học chữ, nhờ có cậu mà mấy người như hai Sẹo đâu dám đụng gì vô mày, mày vẫn cứ phụ lòng cậu hết lần này đến lần khác."
"Mày xong chưa, tao muốn ngủ."
Thường không cãi lại nó liền đánh trống lảng, thằng Chất thở hắt một hơi, giọng điệu chẳng mấy vui vẻ đáp:
"Xong rồi đó."
Có tiếng bước chân vang lên sau lưng, Chất kéo cái ghế đẩu nhỏ cũ kỹ qua ngồi xuống, cầm cây que dài chọt vào trong bếp lò, vừa moi móc tìm kiếm vừa lầm bầm:
"Đã nhờ bà năm xức thuốc rồi, bà kêu tao cõng chỉ về phòng, để người nằm đó coi chừng sanh thêm chuyện rầy rà."
Có người ngồi bên cạnh nói chuyện nên Thường bớt buồn ngủ hẳn, gật gù đáp:
"Ừm, vậy lát tao mang thuốc qua bên đó..."
Thằng Chất lập tức liếc cậu, nhỏ giọng chửi:
"Mày bị ngu hả? Năm nói nấu xong thì đưa cho bà, mày đừng lộn xộn nữa, sau này cũng bớt lại dùm tao, hồi chiều tao tưởng mày chết mất rồi đó."
Thường cũng cảm thấy có lỗi với nó, nhỏ giọng "ừ" một tiếng.
Chất bươi bươi một hồi, tìm được hai củ khoai nóng rẫy liền kéo ra. Nó cẩn thận thổi cho bớt nóng, phủi bớt bụi tro, bóc tách lớp vỏ hơi đen bên ngoài để lộ phần ruột bên trong vàng tươm thơm phức, lúc này mới đưa sang cho Thường.
"Ăn lẹ đi, lát về tao thay thuốc cho rồi ngủ."
Thường nhận lấy củ khoai nóng hổi, phù miệng thổi mấy cái rồi mới cắn. Cả ngày nay chưa ăn gì, chân tay đều bủn rủn cả. Cậu vừa ăn vừa lúng búng hỏi:
"Nhưng mà thuốc của mày có tác dụng gì không? Sao tao thấy ngứa quá."
"Mày coi thường đồ gia truyền hả? Nói cho mày biết, không nhờ có nó mấy năm này tao sớm tiêu tùng khi đi rừng rồi."
Thường không nói gì nữa, Chất rất thích kiếm tiền, gần như có cách nào kiếm được tiền nó đều thử qua hết. Thường nghĩ nếu không phải đang làm công cho nhà chủ, có khi nó đã ra đường múa võ luôn không chừng.
Có dạo nó tình cờ gặp được hai ba gã thợ săn trong quán nhậu, tính nó dạn dĩ, nghe người ta bàn tán bán cái này cái kia kiếm được trên rừng, hai mắt lập tức sáng rỡ kéo ghế qua lân la làm quen. Từ đó về sau hễ có kèo săn đêm đều rủ nó đi cùng.
Hai đứa vừa ăn vừa rủ rỉ nói chuyện một hồi thì thuốc cũng nấu xong, Thường chế nước thuốc đen đặc ra cái chén nhỏ, thằng Chất bưng đi, trước khi đi còn quay đầu về dặn dò:
"Đừng có ngủ trước, chờ tao qua thay thuốc nghe chưa?"
"Tao biết rồi."
Thường lò dò về phòng, lúc nãy ngồi một hồi thì không sao, bây giờ đứng lên lại thấy đau không chịu nổi, thầm nghĩ hai Sẹo đúng là lắm trò hành hạ người khác.
Buổi chiều, cậu bị hai tên sai vặt của hắn lôi xềnh xệch vào nhà kho, Thường thấy hơi sợ, liền muốn chống cự lui về, nhưng hai gã to con không tha, thô bạo kéo cậu đi.
Trong nhà kho vừa dơ vừa tối, Thường quỳ trên nền đất thô cứng, hai tay bị bắt giơ cao lên trời, miệng nhét một miếng vải bẩn tưởi, bên tai vang lên tiếng roi vun vút quất vào da thịt, dù không nhìn thấy được nhưng cậu biết hẳn đã tứa máu rồi.
"Đánh chỗ này rất khó phát hiện, trừ khi bị bắt gặp lúc đang cởi truồng."
Một trong số hai tên tay sai vừa đánh vừa nói với hai sẹo, khuôn mặt gầy gò của gã đã bắt đầu lấm tấm mồ hôi. Hai sẹo gật đầu, nhưng tuồng như lại đang nghiền ngẫm gì đó, gã tay sai đoán được ý hắn, tiếp tục nói:
"Là do bọn đàn bà trong nhà này nhiều chuyện thôi. Do nó may mắn thân với cậu tư từ nhỏ, chơi với cậu từ thời cậu còn không khác gì con chó nên giờ cậu mới thương nó. Anh đừng nghe mấy cái tin đồn lung tung." - Để thuyết phục hơn gã nói thêm - "Hoặc coi như cậu tư có mấy tật xấu đó, chẳng lẽ lại dính dáng đến cái loại tôi tớ dơ bẩn này..."
Hai sẹo nhìn Thường đã bị đánh sắp ngã ra đất, sờ sờ cái cằm lún phún râu, nhìn qua có vẻ bị thuyết phục rồi, nhưng vẫn chiếu lệ chửi gã một câu:
"Cậu tư là chủ, mày nói chuyện cho cẩn thận vào."
"Dạ dạ, em nói bậy, tối nay tự động cắt nửa phần cơm."
Thường cũng không biết mình bị đánh đến khi nào, chỉ biết khi ba người kia bỏ đi, cậu vẫn nằm trên nền đất không dậy nổi, là thằng Chất sốt ruột đi tìm cậu khắp nơi, cuối cùng vác cậu ra khỏi đó.
Thường về đến phòng, bên trong đã không còn ai, cửa cũng lười đóng, lê bước qua giường ngã kềnh ra. Thường cảm thấy hôm nay mình xui xẻo quá, bình thường làm việc chăm chỉ không thấy bóng dáng hai sẹo đâu, đến lúc trễ nải thì đụng ngay hắn đi kiểm tra, chỉ có thể tự an ủi mình may mà không bị đánh đến gãy xương liệt giường. Nghĩ đến đây, cậu chợt nhớ Dương Khanh.
Nghe nói cậu tư Khanh từ sáng sớm đã lên chợ huyện bàn chuyện làm ăn, cũng không biết khi nào mới về, Thường thấy giờ đã trễ rồi, đoán hẳn cậu sẽ qua đêm trên đó.
Dưới ánh đèn leo lét sắp cạn dầu, ánh mắt cậu đập vào hộp gỗ cũ kĩ sắp mục, là của người làm trước để lại, cậu thấy bỏ thì uổng bèn dùng nó để dựng vài ba bộ quần áo của mình cùng ít đồ linh tinh, sau này, còn có thêm tập sách mà Dương Khanh cho nữa.
"Mày không biết chữ à?"
"Dạ không."
"Ngu dốt."
"Con có được đi học như cậu đâu."
"Tao không muốn chơi với đứa ngu, qua đây tao dạy cho mà biết."
Đoạn ký ức của hai đứa trẻ ranh chậm rãi hiện lên. Cậu mười tuổi, Dương Khanh cũng chỉ là thằng nhóc mới mười hai, người ngợm bẩn thỉu, mặt mũi mình mẩy không khi nào là lành lặn cả.
Lần đầu tiên gặp, Dương Khanh đang hậm hực ngồi ở dưới bếp, tay chân gầy nhom toàn vết lằn roi. Thường cứ tưởng là đứa ở nào hoặc con cái của người làm bị đánh, thấy nó cũng xem xem cỡ mình mới tốt bụng đi đến an ủi:
"Bị chủ đánh à? Đau không? Về phòng tao xức dầu cho."
"Biến!"
Cậu tư Khanh đã khó ưa từ lúc nhỏ rồi. Cũng chẳng biết hai người làm sao thân được với nhau, chỉ nhớ khi ấy cứ hễ một trong hai chạy ra cái nhà bếp không mấy sạch sẽ ấy đều gặp người còn lại. Cậu tư Khanh "ép" Thường học bài, Thường ngoan ngoãn chia cho hắn mấy thứ đồ ăn cậu mót được, còn thắt cho hắn một con cào cào lớn bằng lá dừa.
Thường buồn ngủ, nhưng vết thương ở chân đau quá làm cậu không nhắm mắt nổi, lăn qua lộn lại một hồi, Thường bò dậy lôi sách vở ra học bài.
"Gì đây, mày học bài đó hả? Bộ không mệt sao?"
Học chưa được bao nhiêu thì thằng Chất tới, Thường gấp sách lại, nhìn nó than thở:
"Đau quá tao ngủ không được."
"Mày thứ dữ rồi." - Thằng Chất chẳng hiểu ra làm sao, nó đi vào đóng cửa lại nói - "Sau này bớt nhiều chuyện lại. Mau lên, nằm sấp lên giường đi."
Thường gật gật đầu, vừa leo lên giường vừa hỏi lại nó:
"Mà thuốc của mày có tác dụng thiệt không? Sao tao nghe càng lúc càng đau."
"Chắc kéo da non thôi. Yên tâm yên tâm."
Thằng Chất nói như đinh đóng cột, Thường nửa tin nửa ngờ, rề rà nằm xuống.
"Mẹ nó, ra tay ác quá, thà đánh gãy xương nằm một chỗ ngủ cho khỏe. Đánh như này vẫn phải còng lưng làm hơn con trâu con bò."
Chất gỡ lớp lá thuốc cũ ra, vết thương mưng mủ chảy nước, da thịt trên đùi non thê thảm không nhìn nổi.
"Mình làm sai mà, người ta có quyền phạt mình thôi." - Thường ậm ừ đáp.
"Con chó của ông sáu Tươi còn sướng hơn." - Thằng Chất vẫn hậm hực - "Tao nghĩ rồi, mày bây giờ cũng là loại có học so với người ở trong nhà này, cố gắng một chút sau này đi theo cậu tư lên thành phố, vẫn hơn là chui lủi ở đây."
"Tao là đầy tớ của mợ ba mà." - Thường rầu rĩ nói - "Với lại chữ nghĩa tao học lọt chọt, đi theo chỉ làm mất mặt cậu."
"Cái cần lo thì không lo, cái không cần lo thì cứ nhảy cẫng lên như đạp trúng ổ kiến lửa." - Thằng Chất lầm bầm chửi - "Mợ ba có ơn cứu mày hồi ở nhà mợ, nhưng ơn nghĩa gì mấy năm qua từ cái ngày mày đồng ý làm của hồi môn phải xa quê mẹ về nhà chồng, giúp mợ chăm sóc cậu ba nằm liệt giường hẳn cũng phải trả bằng hết rồi chứ. Bây giờ mày nghĩ coi, cậu tư dạy mày học chữ, nhờ có cậu mà mấy người như hai Sẹo đâu dám đụng gì vô mày, mày vẫn cứ phụ lòng cậu hết lần này đến lần khác."
"Mày xong chưa, tao muốn ngủ."
Thường không cãi lại nó liền đánh trống lảng, thằng Chất thở hắt một hơi, giọng điệu chẳng mấy vui vẻ đáp:
"Xong rồi đó."
