Chương : 11
TÔI ĐƯA NGƯỜI ĐÀN ÔNG TỚI một quán cà phê trên đại lộ Tám. Cách đây đã lâu tôi được cử tới tham dự một hội thảo của lực lượng quân cảnh tổ chức ở Fort Rucker[22], để học về sự nhạy cảm đối với những người mới bị mất người thân. Đôi khi quân cảnh phải chuyển tin dữ đến người thân. Chúng tôi gọi đó là các thông điệp chết chóc. Hồi ấy kỹ năng của tôi bị coi là chưa đủ. Tôi thường chỉ bước vào nhà và báo tin cho họ. Tôi nghĩ đó là bản chất của một thông điệp. Nhưng rõ ràng tôi đã sai. Thế nên tôi được cử tới Rucker. Tôi đã học được những điều hữu ích ở đó. Tôi học cách coi trọng cảm xúc. Trên hết tôi học được rằng các tiệm ăn, nhà hàng và quán cà phê là môi trường thích hợp để chuyển các tin xấu. Không khí chốn công cộng có thể hạn chế khả năng suy sụp, quá trình gọi đồ, chờ đợi và nhấm nháp sẽ ngắt dòng thông tin theo lối khiến cho việc tiếp nhận nó được dễ dàng hơn.
Chúng tôi chọn một ô cạnh một tấm gương. Điều đó cũng có tác dụng trợ giúp. Anh có thể nhìn nhau qua gương. Mặt đối mặt, song không thực sự như vậy. Quán đầy chừng một nửa. Cảnh sát từ đồn khu vực tới, cánh lái xe taxi trên đường tới các ga ra khu West Side. Chúng tôi gọi cà phê. Tôi cũng muốn gọi cả đồ ăn, nhưng tôi sẽ không ăn nếu anh ta không ăn. Như thế là thiếu tôn trọng. Anh ta bảo mình không đói. Tôi ngồi im lặng, chờ đợi. Để cho họ nói trước, các chuyên gia tâm lý ở Rucker đã bảo thế.
Người đàn ông nói với tôi anh ta là Jacob Mark. Nguyên thủy là Markakis thời ông nội anh ta, cái thời một cái tên Hy Lạp chẳng có ích cho ai, trừ phi người đó làm trong ngành ăn uống, mà ông của anh ta lại không làm nghề đó. Ông anh ta làm trong ngành xây dựng. Vì thế mới đổi tên. Anh ta bảo tôi có thể gọi anh là Jake. Tôi bảo anh có thể gọi tôi là Reacher. Anh bảo tôi anh là cảnh sát. Tôi bảo rằng một thời tôi cũng đã là cảnh sát, trong quân đội. Anh nói rằng anh không có gia đình, sống một mình. Tôi bảo tôi cũng thế. Hãy thiết lập những điểm chung, các thầy ở Rucker đã dạy mà. Quan sát gần và bỏ qua sự lôi thôi bên ngoài của anh ta, Mark là người chỉn chu. Anh có lớp vỏ hào nhoáng nhuốm sự mệt mỏi của cảnh sát, nhưng đằng sau đó là một người đàn ông bình thường sống ở ngoại ô. Nếu gặp một nhà hướng nghiệp khác thì có lẽ anh ta đã trở thành giáo viên dạy khoa học hay nha sĩ hay quản lý bán phụ tùng ô tô. Anh ngoài bốn mươi tuổi, tóc đã ngả gần hết sang màu xám, song gương mặt trông còn trẻ, không có nếp nhăn. Hai mắt anh màu sẫm, mở to và nhìn chằm chằm, nhưng đấy chỉ là tạm thời. Vài giờ trước, lúc đi ngủ, chắc chắn anh còn là một người đàn ông điển trai. Tôi thấy quý anh khi nhìn anh, và thương cho hoàn cảnh của anh.
Jake hít một hơi và bảo tôi rằng chị gái anh tên Susan Mark. Một thời tên Susan Molina, song đã ly dị nhiều năm và lấy lại tên thời con gái. Hiện sống một mình. Anh nói về chị gái bằng động từ thời hiện tại. Còn lâu anh ta mới chấp nhận nổi thực tế.
Anh nói: “Không thể có chuyện chị ấy tự sát. Chỉ là không thể nào.”
Tôi nói: “Jake này, tôi đã ở đó.”
Nữ phục vụ mang cà phê tới và chúng tôi ngồi yên lặng một lúc nhâm nhi cà phê. Cho thời gian qua đi, để một chút sự thật nữa ngấm vào. Các chuyên gia tâm lý ở Rucker đã nói rõ: những người mới mất người thân có chỉ số IQ của chó săn Labrador. Thiếu tế nhị, bởi họ là người quân đội, nhưng lại chính xác, bởi họ là chuyên gia tâm lý.
Jake nói, “Vậy hãy nói cho tôi nghe chuyện đã xảy ra.”
Tôi hỏi, “Anh quê ở đâu?”
Anh nói tên một thành phố nhỏ ở Bắc New Jersey, nằm sâu trong phạm vi mạng lưới tàu điện ngầm của bang New York, đầy những người dùng phương tiện giao thông công cộng đi về làm việc trong ngày và các bà mẹ suốt ngày đưa đón con cái, giàu có, an toàn, thỏa mãn. Anh cho biết cơ quan cảnh sát được cấp ngân sách dư dả, trang bị tốt, nhìn chung là không thiếu nhân sự. Tôi hỏi anh xem cơ quan anh có một bản sao của bản danh sách Israel hay không. Anh ta bảo rằng sau vụ Tháp Đôi, mọi cơ quan cảnh sát ở đất nước này đều chìm ngập trong giấy tờ, mọi cảnh sát đều được yêu cầu học từng điểm một của mọi danh sách.
Tôi nói, “Chị gái anh hành động lạ lắm, Jake. Cô ấy thể hiện mọi dấu hiệu. Cô ấy trông giống như một kẻ đánh bom tự sát.”
“Vớ vẩn,” anh nói, đúng như một người em trai tốt cần nói.
“Rõ ràng là cô ấy không phải thế rồi,” tôi nói. “Nhưng nếu là tôi thì anh cũng sẽ nghĩ như vậy. Khi đã được đào tạo, anh sẽ phải nghĩ như thế.”
“Vậy thì bản danh sách nói nhiều về tự sát hơn là đánh bom.”
“Rõ ràng rồi.”
“Chị ấy không phải người không hạnh phúc.”
“Chắc chắn là có đấy.”
Anh ta không trả lời. Chúng tôi nhấp thêm chút cà phê nữa. Người ta đến và đi. Hóa đơn được thanh toán, tiền boa được để lại. Xe cộ đông dần trên đại lộ Tám.
Tôi nói, “Nói cho tôi nghe về cô ấy đi.”
Jake hỏi, “Chị ấy dùng súng kiểu gì?”
“Một khẩu Ruger Speed-Six cũ.”
“Súng của bố tôi. Chị ấy thừa kế khẩu đó.”
“Cô ấy sống ở đâu? Ở đây, trong thành phố à?”
Anh ta lắc đầu. “Annandale, Virginia.”
“Anh có biết là cô ấy lên trên này không?” Anh ta lại lắc đầu.
“Vì sao cô ấy tới đây?”
“Tôi không biết.”
“Sao cô ấy lại mặc một chiếc áo khoác mùa đông?”
“Tôi không biết.”
Tôi nói, “Một số nhân viên điều tra liên bang đã tới đặt câu hỏi với tôi. Rồi một số tay làm thuê gặp tôi, ngay trước khi anh gặp. Tất cả đều nói về một phụ nữ tên Lila Hoth. Anh đã bao giờ nghe thấy cái tên đó từ chị mình chưa?”
“Chưa.”
“Thế còn John Sansom?”
“Ông ta là một nghị sĩ bang North Carolina. Muốn trở thành thượng nghị sĩ. Một tay rất cứng rắn.”
Tôi gật đầu. Tôi lờ mờ nhớ. Mùa bầu cử đang tăng nhiệt. Tôi đã thấy những bài viết trên báo và phóng sự trên truyền hình. Sansom là một tay bước vào chính trường muộn, hiện là một ngôi sao đang lên. Ông ta được nhìn nhận là người cứng rắn, không khoan nhượng. Và đầy tham vọng. Ông ta đã kinh doanh thành công một thời gian và trước đó đã thành công trong quân đội. Ông ta ngầm nói tới sự nghiệp vinh quang trong Lực lượng Đặc biệt mà không cung cấp thông tin chi tiết. Sự nghiệp trong Lực lượng Đặc biệt là hữu ích cho mấy chuyện đó. Hầu hết những việc họ làm đều bí mật, hoặc có thể được gọi là bí mật.
Tôi hỏi, “Chị anh có bao giờ nhắc tới Sansom không?”
Anh đáp, “Tôi không nghĩ là từng nhắc.”
“Cô ấy có biết ông ta không?”
“Tôi không thể thấy làm thế nào chị ấy quen ông ta được.”
Tôi hỏi, “Cô ấy kiếm sống bằng nghề gì?”
Anh ta không nói cho tôi biết.
Chúng tôi chọn một ô cạnh một tấm gương. Điều đó cũng có tác dụng trợ giúp. Anh có thể nhìn nhau qua gương. Mặt đối mặt, song không thực sự như vậy. Quán đầy chừng một nửa. Cảnh sát từ đồn khu vực tới, cánh lái xe taxi trên đường tới các ga ra khu West Side. Chúng tôi gọi cà phê. Tôi cũng muốn gọi cả đồ ăn, nhưng tôi sẽ không ăn nếu anh ta không ăn. Như thế là thiếu tôn trọng. Anh ta bảo mình không đói. Tôi ngồi im lặng, chờ đợi. Để cho họ nói trước, các chuyên gia tâm lý ở Rucker đã bảo thế.
Người đàn ông nói với tôi anh ta là Jacob Mark. Nguyên thủy là Markakis thời ông nội anh ta, cái thời một cái tên Hy Lạp chẳng có ích cho ai, trừ phi người đó làm trong ngành ăn uống, mà ông của anh ta lại không làm nghề đó. Ông anh ta làm trong ngành xây dựng. Vì thế mới đổi tên. Anh ta bảo tôi có thể gọi anh là Jake. Tôi bảo anh có thể gọi tôi là Reacher. Anh bảo tôi anh là cảnh sát. Tôi bảo rằng một thời tôi cũng đã là cảnh sát, trong quân đội. Anh nói rằng anh không có gia đình, sống một mình. Tôi bảo tôi cũng thế. Hãy thiết lập những điểm chung, các thầy ở Rucker đã dạy mà. Quan sát gần và bỏ qua sự lôi thôi bên ngoài của anh ta, Mark là người chỉn chu. Anh có lớp vỏ hào nhoáng nhuốm sự mệt mỏi của cảnh sát, nhưng đằng sau đó là một người đàn ông bình thường sống ở ngoại ô. Nếu gặp một nhà hướng nghiệp khác thì có lẽ anh ta đã trở thành giáo viên dạy khoa học hay nha sĩ hay quản lý bán phụ tùng ô tô. Anh ngoài bốn mươi tuổi, tóc đã ngả gần hết sang màu xám, song gương mặt trông còn trẻ, không có nếp nhăn. Hai mắt anh màu sẫm, mở to và nhìn chằm chằm, nhưng đấy chỉ là tạm thời. Vài giờ trước, lúc đi ngủ, chắc chắn anh còn là một người đàn ông điển trai. Tôi thấy quý anh khi nhìn anh, và thương cho hoàn cảnh của anh.
Jake hít một hơi và bảo tôi rằng chị gái anh tên Susan Mark. Một thời tên Susan Molina, song đã ly dị nhiều năm và lấy lại tên thời con gái. Hiện sống một mình. Anh nói về chị gái bằng động từ thời hiện tại. Còn lâu anh ta mới chấp nhận nổi thực tế.
Anh nói: “Không thể có chuyện chị ấy tự sát. Chỉ là không thể nào.”
Tôi nói: “Jake này, tôi đã ở đó.”
Nữ phục vụ mang cà phê tới và chúng tôi ngồi yên lặng một lúc nhâm nhi cà phê. Cho thời gian qua đi, để một chút sự thật nữa ngấm vào. Các chuyên gia tâm lý ở Rucker đã nói rõ: những người mới mất người thân có chỉ số IQ của chó săn Labrador. Thiếu tế nhị, bởi họ là người quân đội, nhưng lại chính xác, bởi họ là chuyên gia tâm lý.
Jake nói, “Vậy hãy nói cho tôi nghe chuyện đã xảy ra.”
Tôi hỏi, “Anh quê ở đâu?”
Anh nói tên một thành phố nhỏ ở Bắc New Jersey, nằm sâu trong phạm vi mạng lưới tàu điện ngầm của bang New York, đầy những người dùng phương tiện giao thông công cộng đi về làm việc trong ngày và các bà mẹ suốt ngày đưa đón con cái, giàu có, an toàn, thỏa mãn. Anh cho biết cơ quan cảnh sát được cấp ngân sách dư dả, trang bị tốt, nhìn chung là không thiếu nhân sự. Tôi hỏi anh xem cơ quan anh có một bản sao của bản danh sách Israel hay không. Anh ta bảo rằng sau vụ Tháp Đôi, mọi cơ quan cảnh sát ở đất nước này đều chìm ngập trong giấy tờ, mọi cảnh sát đều được yêu cầu học từng điểm một của mọi danh sách.
Tôi nói, “Chị gái anh hành động lạ lắm, Jake. Cô ấy thể hiện mọi dấu hiệu. Cô ấy trông giống như một kẻ đánh bom tự sát.”
“Vớ vẩn,” anh nói, đúng như một người em trai tốt cần nói.
“Rõ ràng là cô ấy không phải thế rồi,” tôi nói. “Nhưng nếu là tôi thì anh cũng sẽ nghĩ như vậy. Khi đã được đào tạo, anh sẽ phải nghĩ như thế.”
“Vậy thì bản danh sách nói nhiều về tự sát hơn là đánh bom.”
“Rõ ràng rồi.”
“Chị ấy không phải người không hạnh phúc.”
“Chắc chắn là có đấy.”
Anh ta không trả lời. Chúng tôi nhấp thêm chút cà phê nữa. Người ta đến và đi. Hóa đơn được thanh toán, tiền boa được để lại. Xe cộ đông dần trên đại lộ Tám.
Tôi nói, “Nói cho tôi nghe về cô ấy đi.”
Jake hỏi, “Chị ấy dùng súng kiểu gì?”
“Một khẩu Ruger Speed-Six cũ.”
“Súng của bố tôi. Chị ấy thừa kế khẩu đó.”
“Cô ấy sống ở đâu? Ở đây, trong thành phố à?”
Anh ta lắc đầu. “Annandale, Virginia.”
“Anh có biết là cô ấy lên trên này không?” Anh ta lại lắc đầu.
“Vì sao cô ấy tới đây?”
“Tôi không biết.”
“Sao cô ấy lại mặc một chiếc áo khoác mùa đông?”
“Tôi không biết.”
Tôi nói, “Một số nhân viên điều tra liên bang đã tới đặt câu hỏi với tôi. Rồi một số tay làm thuê gặp tôi, ngay trước khi anh gặp. Tất cả đều nói về một phụ nữ tên Lila Hoth. Anh đã bao giờ nghe thấy cái tên đó từ chị mình chưa?”
“Chưa.”
“Thế còn John Sansom?”
“Ông ta là một nghị sĩ bang North Carolina. Muốn trở thành thượng nghị sĩ. Một tay rất cứng rắn.”
Tôi gật đầu. Tôi lờ mờ nhớ. Mùa bầu cử đang tăng nhiệt. Tôi đã thấy những bài viết trên báo và phóng sự trên truyền hình. Sansom là một tay bước vào chính trường muộn, hiện là một ngôi sao đang lên. Ông ta được nhìn nhận là người cứng rắn, không khoan nhượng. Và đầy tham vọng. Ông ta đã kinh doanh thành công một thời gian và trước đó đã thành công trong quân đội. Ông ta ngầm nói tới sự nghiệp vinh quang trong Lực lượng Đặc biệt mà không cung cấp thông tin chi tiết. Sự nghiệp trong Lực lượng Đặc biệt là hữu ích cho mấy chuyện đó. Hầu hết những việc họ làm đều bí mật, hoặc có thể được gọi là bí mật.
Tôi hỏi, “Chị anh có bao giờ nhắc tới Sansom không?”
Anh đáp, “Tôi không nghĩ là từng nhắc.”
“Cô ấy có biết ông ta không?”
“Tôi không thể thấy làm thế nào chị ấy quen ông ta được.”
Tôi hỏi, “Cô ấy kiếm sống bằng nghề gì?”
Anh ta không nói cho tôi biết.
