Chương : 17
20
CÂU HỎI: Thuật ngữ kinh tế xã hội nào ban đầu được dùng để chỉ những cư dân là thợ thủ công ở các thành bang vào thế kỷ mười một ở Pháp, giữ vị trí trung gian giữa tá điền và địa chủ?
TRẢ LỜI: Giai cấp tư sản.
***
Trên chuyến xe lửa rời Southend, nhìn qua ô cửa sổ, tôi thấy những con đường vắng vẻ, ẩm ướt, một nhúm những cửa hàng mở cửa chẳng mấy mặn mà với chuyện buôn bán theo kiểu mua-hay-không-thì-tùy. Bốn ngày giữa ngày Lễ Tặng quà và Giao thừa chắc chắn là những ngày dài nhất và bực mình nhất trong năm - kiểu như ngày Chủ nhật sưng sỉa, khốn kiếp. Mặc dù tệ nhất vẫn là Ngày nghỉ của các Ngân hàng Anh trong tháng Tám. Tôi chắc như bắp là mình sẽ chết vào khoảng hai giờ rưỡi trưa trong một ngày nghỉ của Ngân hàng Anh trong tháng Tám. Chết vì buồn chán cùng cực.
Tôi đổi tàu tại Shenfield, ăn trưa tại đó bằng một lon nước tăng lực Lucozade, một túi khoai tây chiên hình vòng Hula Hoops và một thanh sô cô la Twix mua ở sạp báo lộng gió, và chỉ còn đủ thời gian để kiểm tra xem mặt mình đã lành chưa trong chiếc gương ở nhà vệ sinh sân ga trước khi quay lại tàu.
Rời vùng ngoại ô và hướng về Sufford, mưa đã hóa thành tuyết. Tuyết kiểu như thế này hiếm khi đến được vùng Southend. Sự kết hợp của đèn đường, không khí cửa sông và hệ thống sưởi trung tâm có xu hướng biến tuyết trở nên giống như gầu bám trên da đầu, lạnh lẽo, ẩm ướt, nhưng ở đây, xuyên qua những cánh đồng khi mặt trời lặn, tuyết trông dày và sạch một cách tuyệt vời. Đọc trang đầu tiên quyển Cantos của Ezra Pound đến năm lần mà vẫn không hiểu nổi từ nào, tôi bèn bỏ cuộc và nhìn ra cảnh vật bên ngoài. Thật đẹp mê hồn. Đi khỏi sân ga được mười phút, tôi đã choàng áo khoác và khăn quàng cổ vào và xem bóng mình phản chiếu trên cửa sổ xe lửa. Cổ đứng hay cổ bẻ thì hơn nhỉ? Tôi đang nhắm đến cái dáng vẻ kiểu như nhân vật trong tiểu thuyết của Graham Greene, như trong phim Third-Man[1] chẳng hạn nhưng chỉ đạt được tạo hình như trong video ca nhạc của nhóm Ultravox.
[1] Bộ phim dựng trên tiểu thuyết cùng tên của Graham Greene này được nhiều nhà phê bình coi là kiệt tác.
Năm phút trôi qua, và tôi đang tập nói những gì định nói khi gặp lại Alice. Tôi chưa có cảm giác căng thẳng như thế này bao giờ kể từ khi cởi áo ra để bị đóng đinh vào cây thập ác hồi đóng vai Chúa Giê-su trong vở Phúc âm. Thậm chí tôi cười hình như cũng không đúng kiểu; nụ cười nhăn nhó méo xệch về một bên, cái miệng khép chặt khiến tôi trông như nạn nhân của chứng đột quỵ, nhưng khi tôi mở miệng, với hàm răng có màu-kem-và-đen, nó chẳng khác nào cái túi đựng thẻ chữ trong trò sắp chữ. Cả đời ăn trái cây và rau quả tươi có nghĩa là Alice Harbinson có hàm răng hoàn hảo. Tôi tưởng tượng ra cảnh nha sĩ của nàng nhìn vào miệng nàng mà chỉ biết khóc ròng trước vẻ rạng rỡ, trắng tinh, thuần khiết, tươi sáng của nó.
Khi tàu dừng lại ở nhà ga, Alice đang chờ ở cuối sân ga, rúc mình tránh tuyết trong chiếc áo khoác dài chấm đất màu đen nom đắt tiền, đầu quấn khăn choàng cổ len màu xám, và tôi không biết nàng để chiếc đàn balalaika ở đâu. Nàng không chạy ào tới khi nhìn thấy tôi, nhưng ít ra nàng cũng rảo bước nhanh hơn, và khi khuôn mặt nàng nằm trong tầm nhìn, tôi có thể thấy nàng đang nhe răng ra, và sau đó nở nụ cười, da nàng trắng hơn, môi đỏ hơn và có một cái gì đó mềm mại và ấm áp ở nàng khác hẳn hồi ở trường cao đẳng, như thể nàng vừa hết ca làm, rồi nàng choàng tay ôm lấy tôi, nói rằng nhớ tôi, rằng rất hào hứng khi tôi tới đây, rằng chúng tôi sắp sửa rất vui vẻ, và trong thoáng chốc tôi cảm thấy được niềm hạnh phúc viên mãn, trong gió tuyết với Alice ở ngay trên sân ga tại vùng thôn quê này. Cho đến khi tôi nhìn thấy, qua vai nàng, một người đàn ông chắc là bố Alice. Heathcliff[2] trong chiếc áo khoác vải bông không thấm nước.
[2] Nhân vật nam chính trong tiểu thuyết Đồi gió hú.
Nếu có cơ hội tôi sẽ nắm bắt lấy, nhưng thay vào đó tôi chìa bàn tay ra trước mặt ông. Dạo gần đây tôi đang thử nghiệm việc bắt tay, vì theo như tôi hình dung thì người trưởng thành phải làm như vậy, nhưng ông Harbinson chỉ nhìn tôi như thể tôi vừa làm một việc gì đó thuộc thế kỷ mười tám và lạc lõng đến kinh người, giống như cử chỉ khẽ nhún đầu gối cúi chào hay gì đó. Cuối cùng ông cũng bắt tay tôi, siết đủ chặt để thể hiện là ông có thể đập vỡ sọ tôi nếu muốn, sau đó quay người bỏ đi.
Khi tôi kéo lê túi hành lý của mình đến chiếc xe Land-Rover xanh trong bãi đậu xe của nhà ga, Alice đi phía trước, nàng quàng tay qua cổ bố như thể ông ấy là bạn trai hay bạn bè của mình vậy. Tôi mà choàng tay qua cổ mẹ như vậy thì kiểu gì bà cũng sẽ gọi cho các dịch vụ xã hội, nhưng ông Harbinson dường như coi chuyện đó là bình thường, ông vòng tay qua eo của Alice và kéo nàng sát vào người. Tôi lóc cóc đi kế bên.
“Brian là vũ khí bí mật của nhóm bọn con. Cậu ấy chính là chàng trai thiên tài mà con kể với bố đấy,” Alice nói.
“Dạ, cháu e thiên tài không phải là từ đúng đâu ạ,” tôi nói.
“Không, tôi thì chắc chắn từ đó không đúng,” ông Harbinson đáp.
Băng qua những con đường thôn quê. Tôi ngồi ghế sau, giữa những đôi giày đi bộ, ủng cao su cao đến đầu gối dính đầy bùn đất và tấm bản đồ của Cục Bản đồ sũng nước, trong khi Alice tiếp tục độc thoại về tất cả những bữa tiệc nàng đã tham gia và những người bạn cũ nàng đã gặp, còn tôi chăm chú nuốt từng lời, chỉ để kiểm tra xem liệu có sự hiện diện của Những Kẻ Dính Mũi Vào Chuyện Yêu Đương hay không, có thể là một cậu diễn viên trẻ, hoặc một nhà điêu khắc có chút cơ bắp tên Max, Jack hay Serge gì đó. Nhưng dù sao đi nữa trời vẫn yên bể vẫn lặng, cho đến lúc này. Có khi là nàng đang giữ kẽ trước mặt bố. Nhưng tôi cũng nghi ngờ chuyện đó lắm. Tôi nghĩ Alice là một trong những người kỳ lạ có cách cư xử trước mặt bố mẹ mình giống hệt cách cư xử trước mặt bạn bè.
Ông Harbinson vừa nghe vừa lái trong im lặng, kín đáo phát ra tiếng xùy phản đối nho nhỏ. Ông thật to lớn, và tôi cố tưởng tượng tại sao một người làm phim tư liệu nghệ thuật cho đài BBC2 lại có vóc người giống như thợ nề vậy. Lại còn rậm lông, kiểu người phải cạo râu trên má hai lần một ngày, nhưng rõ ràng ông được chó sói nuôi lớn, nhưng là loài sói biết giá trị của nền giáo dục cao đẳng chính quy. Ông cũng có cái vẻ trẻ trung, ưa nhìn và sành điệu quá so với một ông bố, như thể gia đình là một chốn mà ông ấy sảy chân rơi vào giữa buổi hòa nhạc của Jimmy Hendrix và cuộc phiêu diêu do ngấm LSD[3] vậy.
[3] LSD (lysergie acid dicthylamide): loại ma túy mạnh gây ra ảo giác.
Cuối cùng chúng tôi cũng về tới Ngôi nhà nhỏ Chim két. Ngoại trừ việc “ngôi nhà nhỏ” không hẳn là từ đúng. Nó thật to lớn và đẹp đẽ, kiểu ngôi nhà “quây quần”, một dãy trang trại và chuồng gia súc, gần như là một ngôi làng hoàn chỉnh, túm tụm vào nhau để sống trong điền trang của gia đình Harbinson; tất cả sự xa xỉ của một ngôi nhà lớn ở nông thôn có giá trị lịch sử để cho khách tham quan mà không tiềm ẩn vẻ quý tộc phiền phức về mặt chính trị nào. Trong tuyết, cảnh vật trông giống như một tấm thiệp Giánh sinh có hình động. Thậm chí còn có khói bốc ra từ ống khói, tất cả đều toát ra vẻ dân dã và dáng dấp của thế kỷ mười chín, ngoại trừ chiếc xe thể thao 2CV của Alice và một hồ bơi được phủ vải dầu ở chỗ trước đây có lẽ là chuồng bò. Trên thực tế bất kỳ quan điểm nào về lao động nặng nhọc, thiết thực ở nông thôn đều đã bị quét sạch từ lâu lắm rồi, thậm chí chó dường như cũng thuộc tầng lớp trung lưu; hai con giống Labrador đang nhảy lên như muốn nói “Thật vui khi gặp cậu, kể tuốt tuồn tuột về cậu cho tụi này nghe với”. Tôi sẽ chẳng lấy làm ngạc nhiên nếu phát hiện họ có cây đàn Đại Dương cầm.
“Cậu gặp Mingus và Coltrane đi này!” Alice giới thiệu.
“Chào Mingus và Coltrane.” Hai con chó có hơi coi thường khuôn phép một chút khi chúng bắt đầu ngửi ngửi món thịt nguội trong va li tôi khi chúng tôi băng qua sân trại. Tôi quẩy cái túi lên tận cánh tay.
“Cậu nghĩ sao?”
“Thật đẹp. Rộng lớn hơn tớ mong đợi.”
“Bố mẹ tớ đã mua chỗ này khoảng 5 đồng tiền vàng gì đấy thì phải, hồi những năm sáu mươi. Vào gặp Rose nhé,” và tôi mất một giây để ngộ ra rằng Rose là mẹ của nàng.
Có một câu nói sáo rỗng mang hơi hướng chủ nghĩa sô vanh xa xưa rằng hãy nhìn mẹ của cô gái mà bạn định lấy, sau khi kết hôn, cô ấy sẽ giống như vậy, nhưng trong trường hợp mẹ của Alice, tôi chẳng có gì phải phiền lòng. Nói thế không phải tôi định kết hôn với Alice hay gì, nhưng bà Harbinson thật đẹp. Khi chúng tôi bước vào nhà bếp, một ngôi nhà nhỏ hình vòm bằng đồng đỏ và gỗ sồi, bà đang đứng bên bồn rửa lắng nghe chương trình The Archers, và trong khoảnh khắc tôi nghĩ rằng Julie Christie đang rửa cà rốt, dáng người bà nhỏ nhắn, có những nếp nhăn mờ quanh đôi mắt màu xanh nước biển, mái tóc hoe uốn mềm mại. Tôi rảo bước lên phía trước băng qua những phiến đá lát trơn nhẵn, dang rộng một cánh tay ra như chú lính chì, quyết định kiên trì với chuyện bắt tay.
“Ra đây là Brian mà cô đã được nghe kể nhiều lần sao,” bà nói, mỉm cười, và đưa bàn tay dính đất lắc lắc đầu ngón tay tôi, rồi mỉm cười với tôi, và tôi thoáng hồi tưởng về một cô giáo mà tôi thầm yêu lúc chín tuổi.
“Rất vui được gặp bác, bác Harbinson.” Tôi nói giống như chín-tuổi vậy.
“Ồ, đừng có gọi cô là bác Harbinson, nghe già lắm. Gọi cô là Rose đi.”
Khi bà cúi về phía trước hôn vào má tôi, tôi liếm môi như một phản xạ, thế nên cái hôn vội lên má bà có hơi ươn ướt, rồi có tiếng động ầm ĩ được khuếch đại dường như làm những phiến đã nảy lên. Tôi thực sự có thể thấy nước miếng mình ánh lên bên dưới mắt bà. Bà kín đáo lấy mu bàn tay chùi đi trước khi nó khô lại, làm bộ như đang sửa lại mái tóc uốn. Rồi ông Harbinson lù lù xuất hiện giữa chúng tôi và hôn vào má bên kia, bên má khô ráo, thể hiện quyền sở hữu của mình.
“Thế cháu sẽ gọi bác là gì đây ạ, bác Harbinson?” tôi vui vẻ hỏi.
“Gọi là ông Harbinson.”
“Michael! Đừng xấu tính thế.” Rose nói.
“... hoặc Ngài. Cậu có thể gọi tôi là Ngài...”
“Cậu cứ mặc kệ ông ấy đi,” Alice bảo.
“Cháu có mua ít rượu biếu hai bác,” tôi nói, kéo mạnh cái chai ra khỏi túi và đưa cho ông. Ông Harbinson nhìn nó như thể tôi vừa đưa cho ông cái bình đựng nước tiểu của tôi vậy.
“Ồ, cám ơn Brian nhiều lắm! Thỉnh thoảng đến chơi nhé!” Rose nói. Ông Harbinson trông không có vẻ thực tình muốn thế.
“Đi nào, để tớ chỉ phòng cậu,” Alice nói, nắm lấy tay tôi, và tôi theo nàng lên lầu, để ông bà Harbinson ở lại xì xầm sau lưng.
Trong ngôi nhà nhỏ trên đường Archer có một chỗ lưng chừng cầu thang, ở đấy nếu nghển cổ lên một chút ta có thể thấy tất cả các căn phòng trong ngôi nhà. Ngôi nhà nhỏ Chim két không giống vậy chút nào. Nó thật đồ sộ. Phòng tôi, vốn là phòng cũ của Alice, nằm ngay chóp ngôi nhà, dưới những thanh xà bằng gỗ sồi nhiều năm tuổi, như đang ở Chái Đông hay gì đó. Một bức tường bị che lấp hoàn toàn bởi những tấm ảnh phóng to của Alice lúc nhỏ; nàng mặc chiếc đầm in hoa không tay không cổ đang nướng bánh; nàng mặc cái áo yếm liền quần đang nhặt quả mâm xôi; nàng đóng vai Olivia trong Đêm thứ mười hai diễn ở trường, và, đoán xem, nàng với bộ ria vẽ lên mặt trong vở Hảo phụ Tứ Xuyên, và mặc bộ đồ làm từ túi đựng rác màu đen đóng giả “kẻ cuồng nhạc rock”, trông không được thuyết phục cho lắm, trong một bữa tiệc hóa trang, e dè giơ ngón tay chữ V trước máy ảnh. Một bức ảnh chụp lấy ngay của bố mẹ nàng thuở hai mươi, chủ nhân kiêu hãnh của một trong những cái túi đậu đầu tiên, trông như thành viên của nhóm nhạc Fleetwood Mac, mặc những cái áo gi lê được phối với nhau rất hợp và đang hút cái gì đó có lẽ là thuốc lá. Những cái kệ đựng sách thiếu nhi chỉ ra rằng Alice rõ là độc giả khá quan trọng trong Puffin Club; Tove Jansson, Ingrid Lindgren, Eric Kastner, Herge, Goscinny, Uderzo, Saint-Exupery - thế giới văn chương dành cho trẻ nhỏ - và, hơi không phù hợp, một cuốn sách bìa mềm bị long gáy có tựa đề Dây buộc. Một cuốn phê bình phim nghệ thuật loại A của Madonna từ bảo tàng Uffiza và một chuỗi tranh truyện vui Snoopy bị cắt ra. Những tấm bằng khen được đóng khung chứng nhận là Alice Harbinson có thể đồng thời bơi ở cự ly 1.000 mét, thổi kèn ô-boa hồi lớp Sáu và chơi piano hồi lớp Tám, trong chừng mực tôi biết. Phòng ngủ của tôi chính là cái Bảo tàng Quốc gia của Alice Harbinson. Tôi không biết làm sao mà nàng lại cho rằng tôi có thể ngủ được ở đây.
“Cậu nghĩ phòng này có ở được không?” nàng hỏi.
“Ờ, tớ nghĩ là sẽ xoay xở được.” Nàng quan sát tôi nhìn lướt qua những tấm ảnh, không hề làm ra vẻ ngượng nghịu hay e lệ giả tạo. Đây là những thứ đã ghi dấu lại cuộc đời tớ - đẹp chứ? Lúc bốn tuổi, nàng là tất cả những gì ta có thể ước mong ở một đứa trẻ bốn tuổi, ở độ tuổi mười bốn thì nàng đã thật sự giỏi giang, lạy Chúa.
“Định tìm nhật ký của tớ thì không ăn thua gì đâu, tớ giấu đi rồi. Còn nếu cậu thấy lạnh, mà chắc là vậy, thì có một cái mền ở trong tủ áo đấy. Nào, để tớ giúp cậu xếp đồ ra. Cậu muốn làm gì tối nay nào?”
“Ờ, tớ cũng chưa biết, chắc chỉ đi dạo đâu đó thôi. À, ti vi có chiếu phim Some Like It Hot.”
“Xin lỗi cậu, ở đây không có ti vi.”
“Thật á?”
“Bố không tán thành việc mua ti vi.”
“Nhưng ông ấy là nhà sản xuất chương trình truyền hình cơ mà!”
“Nhà tớ ở Luân Đôn cũng có một cái ti vi, nhưng ông nghĩ nếu có một cái ở quê nữa thì thật hoang đường. Ánh mắt của cậu có nghĩa gì vậy?”
“Ồ, tớ chỉ đang nhẫm nghĩ - ba ngôi nhà, một cái ti vi. Với hầu hết những người khác thì tình hình có vẻ như ngược lại.”
“Không cần nói chuyện đó cho tờ Người cộng sản đâu Brian, sẽ chẳng ai thèm nghe hết. Ê này, quần đùi ống rộng đấy à?” Nàng đang cầm mấy cái quần lót của tôi. Một luồng cảm xúc tình ái mơn man tràn ngập bầu không khí giữa chúng tôi, và tôi hết sức biết ơn mẹ vì bà đã ủi chúng thẳng thớm. “Tớ cứ nghĩ cậu thích quần lót bó sát.” Tôi đang cố nghĩ xem điều này là tốt hay xấu, thì Alice ré lên, “Ôi lạy Chúa tôi! Cái gì thế này...?”
Nàng đã tìm thấy gói thịt bọc giấy thiếc trong túi tôi. Tôi cố giật nó ra khỏi tay nàng.
“Ồ, chỉ là gói đồ của mẹ tớ thôi...”
“Để tớ xem nào...”
“Không có gì đâu, thật đấy.”
“Hàng lậu!” Nàng mở tung cái gói ra. “Thịt? Cậu lén mang theo nguồn cung cấp thịt riêng!”
“Mẹ lo là tớ không có đủ chất đạm.”
“Để thử một miếng nhá - tớ đang thèm.” Nàng lấy một miếng thịt lợn muối xông khói luộc màu vàng rồi ngồi phịch lên giường. “Hừm. Hơi khô.”
“Đó là công thức đặc biệt của mẹ tớ. Bà nấu nó qua đêm, xắt nhỏ, để trong lò sưởi, rồi kết thúc công đoạn bằng máy sấy tóc.”
“À mà đừng để Rose bắt gặp cậu ăn cái này nhé. Bà sẽ thấy bị xúc phạm đấy. Ngôi nhà nhỏ Chim két là khu vực nghiêm cấm thịt.”
“Thế Mingus và Coltrane ăn gì?”
“Giống nhà tớ thôi. Rau, điểm tâm, gạo, mì ống...” Họ cho chó ăn mì ống. “Cậu có cái gì ở kia thế?”
“Quà Giáng sinh của cậu đấy.” Tôi giơ cái đĩa than gói trong giấy gói quà ra. “Là một cây vợt tennis.”
Nàng liếc nhìn tấm thiệp, một tác phẩm lãng mạn đầy khêu gợi của Chagall được dán băng dính vào album. Tôi đã đổ nhiều thời gian và tận tâm tận lực cho nội dung thông điệp, lại còn phải nháp đi nháp lại nhiều lần, trước khi có được những dòng mùi mẫn và hùng hồn này; “Gửi tặng Alice; người bạn mới nhất, tốt nhứt (chính tả?!?), tất cả tình yêu của tớ, luôn luôn bên cậu, Brian.” Tôi đặc biệt hài lòng với cách nhận xét hài hước tếu táo “(chính tả?!?)” ở đoạn “bạn tốt nhứt/tình yêu” mà không cần làm giảm đi tính chân thực của cảm xúc, nhưng cuối cùng thậm chí nàng còn chả buồn đọc mà cứ thế xé giấy gói quà ra.
“Joni Mitchel! Album Blue!”
“Ôi không, không phải là cậu đã có rồi chứ hả?”
“Mới khoảng sáu bản thôi. Nhưng cậu chọn đúng chóc. Tớ yêu Jastory. Thật ra tớ đã mất tân khi đang nghe nhạc Joni Mitchell.”
“Tớ hy vọng không phải là bài ‘Chiếc taxi màu vàng to lớn’.”
“Thật ra là bài Ve vãn và Tán tỉnh...” tôi cũng có thể đoán ra.
“Còn cậu thì sao?”
“Sự trong trắng của tớ à? Chẳng nhớ nữa. Có thể là đĩa Hành khúc Tang lễ hoặc bài Geoff Love và Ban nhạc chơi nhạc chiến tranh của Chopin chăng. Tớ nghĩ là bài ‘Cuộc diễu hành của Dambusters’. Nối tiếp theo sau là một sự im lặng kỳ quái.”
Nàng cười và trao nó lại cho tôi. “Tiếc thật đấy. Cậu còn giữ hóa đơn không?”
“Tớ nghĩ là còn. Có cái gì đấy cụ thể mà tớ có thể đổi cho cậu không?”
“Tạo sự ngạc nhiên cho tớ đi. Nhưng làm ơn không phải là Kate Bush nhé. Tớ sẽ để cậu làm nốt việc lấy đồ ra.”
“Trà chiều vào lúc nào?”
“Nửa tiếng nữa là bữa tối rồi.” Khi đi ra cửa nàng ôm tôi một lần nữa. “Tớ rất mừng khi cậu ở đây. Chúng ta sẽ có rất nhiều trò vui, tớ hứa với cậu đấy.”
Sau khi nàng đi khỏi, tôi treo cái áo sơ mi dài tay không cổ mới ủi lên móc gỗ, thưởng thức cái cảm giác của phủ thống sứ và sự vĩnh cửu. Nếu tôi làm đúng, tôi có thể vẫn còn ở lại đây vào dịp năm mới. Thậm chí ngày mồng Hai Tết, hoặc có thể là mồng Ba...
Tôi mở tủ quần áo, gần như mong tìm đến được Narnia[4].
[4] Tên một vùng đất xuất hiện trong xê ri bảy cuốn tiểu thuyết Biên niên sử Narnia của C. S. Lewis. Câu chuyện mở đầu với việc bốn đứa trẻ bình thường phát hiện ra một cái tủ quần áo dẫn đến xứ sở huyền diệu Narnia, nơi có những linh thú, những sinh vật có thể nói chuyện và sự tồn tại của pháp thuật.
***
Cuối cùng, chất đạm hóa ra lại trở thành điều ít phải lo ngại của tôi hơn cả. Bữa tối là quả hạch nướng. Tôi đã từng nghe về quả hạch nướng, và lúc nào cũng nghĩ đó là lời nói đùa, nhưng đây rồi, một đống bánh có lẫn những hạt cứng, âm ấm và phô mai chay tan chảy ở mặt trên cùng, lần ăn thử hạch đầu tiên của tôi với một món không phải là một thanh đồ ăn nhanh. Miếng bánh nằm trên đĩa giống như một đống đất nhỏ hình ống do giun đùn lên. Tôi tự hỏi không biết mấy con chó đang ăn gì?
“Món hạch nướng của cháu thế nào, Brian?”
“Dạ ngon lắm, cám ơn cô, Rose.” Không biết từ đâu tôi góp nhặt được một cái ý niệm rằng cứ gọi tên của người khác nhiều lần là lịch sự - “Dạ vâng Rose, dạ không Rose, dạ thích Rose” - nhưng tôi nghĩ chuyện đó làm tôi nói giống như Uriah Heep. Tốt nhất là nói tiếp điều gì đó hài hước một chút. “Đây là lần ăn thử hạch đầu tiên của cháu với một món không phải là một thanh đồ ăn nhanh!”
“Cất cái bản mặt xấu xí, đần độn và lấy ngay bàn tay bẩn thỉu, nhơ nhuốc của mày ra khỏi người con gái tao, thằng ngu ngốc ti tiện lẻm mép,” ông Harbinson nói. À, ông không nói thế, nhưng trông ông có vẻ thế.
Rose chỉ đưa ngón tay vuốt lên lọn tóc uốn, mỉm cười, và hỏi thăm, “Món bí xanh được chứ?”
“Chắn chắn rồi!” Thực tế là cả đời tôi chưa bao giờ ăn bí xanh, nhưng chỉ để gây ấn tượng về sự nhiệt tình của mình, tôi liền nhanh tay đút một nĩa đầy cái món đầy nước, sền sệt đó vào mồm, rồi ngoác miệng cười một cách đần độn. Giống như tất cả các loại rau xanh khác, nó có vị vốn dĩ của rau, xen lu lô luộc, nhưng tôi quá tha thiết muốn làm hài lòng Rose đến nỗi đó là những gì tôi làm để cản mình không xoa bụng và nói “Hừm...” Tôi uống một chút rượu để rửa trôi cái vị rêu ở hồ đó đi. Không thấy bóng dáng cái bình rượu của tôi đâu, và tôi cho rằng nó đã được đem ra ngoài và bắn bỏ. Hoặc cũng có khi mấy con chó đang uống nó với món mì ống của chúng, cùng một ít bánh mì que. Tuy nhiên, loại vang này thì ngọt và ấm đến nỗi tôi cảm thấy nên nhấp từng ngụm từ một cái muỗng nhựa đựng được 5ml.
“Lần đầu đến Suffolk hả Brian?”
“Cháu từng ở đây một lần rồi ạ. Vào một dịp lễ leo núi!”
“Thật hả? Nhưng chẳng phải nơi này cực kỳ bằng phẳng sao?” Rose nói.
“Tại ban đầu cháu không biết điều đó!”
Ông Harbinson phì mạnh hơi qua lỗ mũi.
“Cô không hiểu. Ai bảo cháu là...?” Rose hỏi.
“Mẹ, Brian đang đùa í mà,” Alice đáp.
“Ồ, hiểu rồi, phải rồi!”
Rõ ràng tôi nên ngừng ngay việc cố ra vẻ hài hước, nhưng tôi vẫn chưa nghĩ ra cái gì để thay thế. Cảm nhận được nhu cầu cần hỗ trợ, Alice quay qua tôi, đặt tay lên cánh tay tôi: “Brian nè, nếu cậu muốn xem cái gì thật sự tếu, đáng lẽ cậu nên ở đây vào hôm qua.”
“Sao vậy, có chuyện gì xảy ra hôm qua à?”
Rose đỏ bừng mặt. “Ồ, Alice, con yêu, chúng ta giữ chuyện đó riêng trong nhà thôi, làm ơn đi mà?”
“Nó có thể kể cho cậu ta nghe,” ông Harbinson làu bàu.
“Nhưng mà ngượng lắm!...”
“Kể cho tớ với!” tôi nói, hòa mình vào trò vui.
“Nhưng cô thấy lố bịch lắm,” Rose nói.
“Thế này...” Alice kể “... nhà tớ có mời một vài người bạn đến chơi, như vẫn thường mời trong Lễ Tặng quà, và cả nhà chơi trò suy đoán, đến lượt tớ, tớ cố gắng diễn tả bộ phim Năm ngoái tại Marienbad cho mẹ, thế rồi bà kích động và hào hứng quá mức, bà la to hết mức, đến nỗi cái đồ bịt của bà bị vọt ra và rớt ngay xuống ly rượu của người hàng xóm nhà kế bên!”
Thế là mọi người cười phá lên, kể cả ông Harbinson, không khí thật vui vẻ, trẻ trung, thú vị và suồng sã đến nỗi tôi nói, “Tức là cô không mặc đồ lót à?!?”
Mọi người im bặt.
“Cậu nói gì cơ?” Rose hỏi.
“Đồ bịt của cô ấy. Khi nó vọt ra ngoài. Làm thế nào nó đi... qua quần lót... của cô được?”
Ông Harbinson đặt dao nĩa xuống, nuốt ực thức ăn trong miệng, xoay qua tôi nói, rất chậm rãi, “Thật ra thì, Brian này, bác nghĩ Alice đang nói đến cái đồ bịt răng của mẹ nó.”
Chẳng bao lâu sau đó tất cả chúng tôi đi ngủ.
***
Tôi đang ở trong phòng tắm, vỗ nước lạnh vào mặt thì Alice gõ cửa.
“Chờ hai giây thôi,” tôi nói, dù chẳng hiểu tại sao mình nói vậy; tôi vẫn mặc quần áo đầy đủ, và tôi không thể làm gì nhiều cho dáng vẻ bên ngoài chỉ trong hai giây, ngoại trừ việc lấy khăn tắm quấn quanh đầu.
Tôi mở cửa, Alice bước vào, cẩn thận đóng cánh cửa ở sau lưng và nói, rất chậm rãi và nghiêm túc, “Cậu có phiền không nếu tớ nói một điều - một điều riêng tư?”
“Không đâu, cứ nói đi!” Tôi làm phép tính trong đầu và cả quyết rằng có khoảng một phần ba cơ hội nàng đang đề nghị tôi làm tình cùng nàng vào tối nay.
“Thế thì... thật là sai lầm khi rửa mặt thật mạnh bằng khăn flanen kiểu như thế này. Cậu sẽ chỉ bị chảy máu và làm lây lan chỗ nhiễm trùng thôi...”
“Ồ...”
“Và cậu sẽ bị thẹo nữa.”
“Phải... rồi...”
“Hiện giờ cậu có giặt khăn flanen bằng nước sôi không?”
“À, không...”
“Vì khăn flanen chắc chắn là một phần của vấn đề...”
“Thế à, phải rồi...”
“Nếu tớ là cậu, tớ sẽ không dùng khăn flanen nữa đâu, khăn flanen tuyệt đối dễ sợ, chỉ cần rửa mặt bằng nước và xà phòng thuần chất, không có mùi thơm...” Làm sao để tôi thoát ra khỏi cuộc nói chuyện này được đây? “... và không cần phải là xà phòng diệt khuẩn, vì chúng thường thiên về việc làm se lỗ chân lông...” Đây thậm chí còn không phải là một cuộc nói chuyện, tôi chính là người đang đợi nàng ngừng nói. “... Và cậu cũng không nên dùng kem làm se, nó có hiệu quả trước mắt, nhưng về lâu về dài thì chỉ làm cho tuyến chất nhờn hoạt động nhiều hơn...” Đến nước này thì tôi bèn đưa mắt nhìn vào cửa sổ phòng tắm, tự hỏi liệu có nên phi thân qua đó hay không. Alice chắc phải để ý thấy, nên nàng liền nói, “Tớ xin lỗi. Cậu có phiền khi tớ nói những chuyện này không?”
“Không hề. Cậu thật là hiểu biết. Nếu ‘chăm sóc da’ có mặt trong Thách thức Đại học, chúng ta sẽ được cười vui vẻ lắm đấy!”
“Ồ, tớ không làm cậu khó chịu chứ?”
“Không, tớ chỉ không nghĩ là mình có thể làm gì được hơn, chỉ vậy thôi. Tớ nghĩ đó chắc là sự kích thích của tuổi dậy thì! Hoóc môn các thứ ấy mà. Rồi tớ sẽ bắt đầu có hứng thú với con gái sớm thôi!” Alice mỉm cười độ lượng, rồi trao cho tôi nụ hôn chúc ngủ ngon kiểu chị gái, đôi mắt nàng quét khắp mặt tôi để tìm chỗ an toàn trước khi đáp xuống.
Sau đó run rẩy trên giường ngủ, nằm ngửa đợi mặt khô để không làm dây vết máu lên gối, tôi cẩn thận đánh giá lại chiến lược cho ngày mai, và sau khi cân nhắc kĩ lưỡng, tôi quyết định chiến lược của mình chính là sẽ bớt ngu đi. Chuyện này sẽ không dễ dàng, nhưng quan trọng nhất là nàng phải thấy được Tôi đích thực. Vấn đề là, tôi đang bắt đầu nghi ngờ liệu cái ý niệm rằng có một cái Tôi đích thực từng trải, thông minh, hài hước, tử tế, dũng cảm đang chạy đâu đó ngoài kia có phải hơi ảo tưởng hay không. Giống như Người Tuyết; nếu như không hề có ai nhìn thấy nó một cách chân xác, tại sao lại có người tin là nó thật sự tồn tại?
CÂU HỎI: Thuật ngữ kinh tế xã hội nào ban đầu được dùng để chỉ những cư dân là thợ thủ công ở các thành bang vào thế kỷ mười một ở Pháp, giữ vị trí trung gian giữa tá điền và địa chủ?
TRẢ LỜI: Giai cấp tư sản.
***
Trên chuyến xe lửa rời Southend, nhìn qua ô cửa sổ, tôi thấy những con đường vắng vẻ, ẩm ướt, một nhúm những cửa hàng mở cửa chẳng mấy mặn mà với chuyện buôn bán theo kiểu mua-hay-không-thì-tùy. Bốn ngày giữa ngày Lễ Tặng quà và Giao thừa chắc chắn là những ngày dài nhất và bực mình nhất trong năm - kiểu như ngày Chủ nhật sưng sỉa, khốn kiếp. Mặc dù tệ nhất vẫn là Ngày nghỉ của các Ngân hàng Anh trong tháng Tám. Tôi chắc như bắp là mình sẽ chết vào khoảng hai giờ rưỡi trưa trong một ngày nghỉ của Ngân hàng Anh trong tháng Tám. Chết vì buồn chán cùng cực.
Tôi đổi tàu tại Shenfield, ăn trưa tại đó bằng một lon nước tăng lực Lucozade, một túi khoai tây chiên hình vòng Hula Hoops và một thanh sô cô la Twix mua ở sạp báo lộng gió, và chỉ còn đủ thời gian để kiểm tra xem mặt mình đã lành chưa trong chiếc gương ở nhà vệ sinh sân ga trước khi quay lại tàu.
Rời vùng ngoại ô và hướng về Sufford, mưa đã hóa thành tuyết. Tuyết kiểu như thế này hiếm khi đến được vùng Southend. Sự kết hợp của đèn đường, không khí cửa sông và hệ thống sưởi trung tâm có xu hướng biến tuyết trở nên giống như gầu bám trên da đầu, lạnh lẽo, ẩm ướt, nhưng ở đây, xuyên qua những cánh đồng khi mặt trời lặn, tuyết trông dày và sạch một cách tuyệt vời. Đọc trang đầu tiên quyển Cantos của Ezra Pound đến năm lần mà vẫn không hiểu nổi từ nào, tôi bèn bỏ cuộc và nhìn ra cảnh vật bên ngoài. Thật đẹp mê hồn. Đi khỏi sân ga được mười phút, tôi đã choàng áo khoác và khăn quàng cổ vào và xem bóng mình phản chiếu trên cửa sổ xe lửa. Cổ đứng hay cổ bẻ thì hơn nhỉ? Tôi đang nhắm đến cái dáng vẻ kiểu như nhân vật trong tiểu thuyết của Graham Greene, như trong phim Third-Man[1] chẳng hạn nhưng chỉ đạt được tạo hình như trong video ca nhạc của nhóm Ultravox.
[1] Bộ phim dựng trên tiểu thuyết cùng tên của Graham Greene này được nhiều nhà phê bình coi là kiệt tác.
Năm phút trôi qua, và tôi đang tập nói những gì định nói khi gặp lại Alice. Tôi chưa có cảm giác căng thẳng như thế này bao giờ kể từ khi cởi áo ra để bị đóng đinh vào cây thập ác hồi đóng vai Chúa Giê-su trong vở Phúc âm. Thậm chí tôi cười hình như cũng không đúng kiểu; nụ cười nhăn nhó méo xệch về một bên, cái miệng khép chặt khiến tôi trông như nạn nhân của chứng đột quỵ, nhưng khi tôi mở miệng, với hàm răng có màu-kem-và-đen, nó chẳng khác nào cái túi đựng thẻ chữ trong trò sắp chữ. Cả đời ăn trái cây và rau quả tươi có nghĩa là Alice Harbinson có hàm răng hoàn hảo. Tôi tưởng tượng ra cảnh nha sĩ của nàng nhìn vào miệng nàng mà chỉ biết khóc ròng trước vẻ rạng rỡ, trắng tinh, thuần khiết, tươi sáng của nó.
Khi tàu dừng lại ở nhà ga, Alice đang chờ ở cuối sân ga, rúc mình tránh tuyết trong chiếc áo khoác dài chấm đất màu đen nom đắt tiền, đầu quấn khăn choàng cổ len màu xám, và tôi không biết nàng để chiếc đàn balalaika ở đâu. Nàng không chạy ào tới khi nhìn thấy tôi, nhưng ít ra nàng cũng rảo bước nhanh hơn, và khi khuôn mặt nàng nằm trong tầm nhìn, tôi có thể thấy nàng đang nhe răng ra, và sau đó nở nụ cười, da nàng trắng hơn, môi đỏ hơn và có một cái gì đó mềm mại và ấm áp ở nàng khác hẳn hồi ở trường cao đẳng, như thể nàng vừa hết ca làm, rồi nàng choàng tay ôm lấy tôi, nói rằng nhớ tôi, rằng rất hào hứng khi tôi tới đây, rằng chúng tôi sắp sửa rất vui vẻ, và trong thoáng chốc tôi cảm thấy được niềm hạnh phúc viên mãn, trong gió tuyết với Alice ở ngay trên sân ga tại vùng thôn quê này. Cho đến khi tôi nhìn thấy, qua vai nàng, một người đàn ông chắc là bố Alice. Heathcliff[2] trong chiếc áo khoác vải bông không thấm nước.
[2] Nhân vật nam chính trong tiểu thuyết Đồi gió hú.
Nếu có cơ hội tôi sẽ nắm bắt lấy, nhưng thay vào đó tôi chìa bàn tay ra trước mặt ông. Dạo gần đây tôi đang thử nghiệm việc bắt tay, vì theo như tôi hình dung thì người trưởng thành phải làm như vậy, nhưng ông Harbinson chỉ nhìn tôi như thể tôi vừa làm một việc gì đó thuộc thế kỷ mười tám và lạc lõng đến kinh người, giống như cử chỉ khẽ nhún đầu gối cúi chào hay gì đó. Cuối cùng ông cũng bắt tay tôi, siết đủ chặt để thể hiện là ông có thể đập vỡ sọ tôi nếu muốn, sau đó quay người bỏ đi.
Khi tôi kéo lê túi hành lý của mình đến chiếc xe Land-Rover xanh trong bãi đậu xe của nhà ga, Alice đi phía trước, nàng quàng tay qua cổ bố như thể ông ấy là bạn trai hay bạn bè của mình vậy. Tôi mà choàng tay qua cổ mẹ như vậy thì kiểu gì bà cũng sẽ gọi cho các dịch vụ xã hội, nhưng ông Harbinson dường như coi chuyện đó là bình thường, ông vòng tay qua eo của Alice và kéo nàng sát vào người. Tôi lóc cóc đi kế bên.
“Brian là vũ khí bí mật của nhóm bọn con. Cậu ấy chính là chàng trai thiên tài mà con kể với bố đấy,” Alice nói.
“Dạ, cháu e thiên tài không phải là từ đúng đâu ạ,” tôi nói.
“Không, tôi thì chắc chắn từ đó không đúng,” ông Harbinson đáp.
Băng qua những con đường thôn quê. Tôi ngồi ghế sau, giữa những đôi giày đi bộ, ủng cao su cao đến đầu gối dính đầy bùn đất và tấm bản đồ của Cục Bản đồ sũng nước, trong khi Alice tiếp tục độc thoại về tất cả những bữa tiệc nàng đã tham gia và những người bạn cũ nàng đã gặp, còn tôi chăm chú nuốt từng lời, chỉ để kiểm tra xem liệu có sự hiện diện của Những Kẻ Dính Mũi Vào Chuyện Yêu Đương hay không, có thể là một cậu diễn viên trẻ, hoặc một nhà điêu khắc có chút cơ bắp tên Max, Jack hay Serge gì đó. Nhưng dù sao đi nữa trời vẫn yên bể vẫn lặng, cho đến lúc này. Có khi là nàng đang giữ kẽ trước mặt bố. Nhưng tôi cũng nghi ngờ chuyện đó lắm. Tôi nghĩ Alice là một trong những người kỳ lạ có cách cư xử trước mặt bố mẹ mình giống hệt cách cư xử trước mặt bạn bè.
Ông Harbinson vừa nghe vừa lái trong im lặng, kín đáo phát ra tiếng xùy phản đối nho nhỏ. Ông thật to lớn, và tôi cố tưởng tượng tại sao một người làm phim tư liệu nghệ thuật cho đài BBC2 lại có vóc người giống như thợ nề vậy. Lại còn rậm lông, kiểu người phải cạo râu trên má hai lần một ngày, nhưng rõ ràng ông được chó sói nuôi lớn, nhưng là loài sói biết giá trị của nền giáo dục cao đẳng chính quy. Ông cũng có cái vẻ trẻ trung, ưa nhìn và sành điệu quá so với một ông bố, như thể gia đình là một chốn mà ông ấy sảy chân rơi vào giữa buổi hòa nhạc của Jimmy Hendrix và cuộc phiêu diêu do ngấm LSD[3] vậy.
[3] LSD (lysergie acid dicthylamide): loại ma túy mạnh gây ra ảo giác.
Cuối cùng chúng tôi cũng về tới Ngôi nhà nhỏ Chim két. Ngoại trừ việc “ngôi nhà nhỏ” không hẳn là từ đúng. Nó thật to lớn và đẹp đẽ, kiểu ngôi nhà “quây quần”, một dãy trang trại và chuồng gia súc, gần như là một ngôi làng hoàn chỉnh, túm tụm vào nhau để sống trong điền trang của gia đình Harbinson; tất cả sự xa xỉ của một ngôi nhà lớn ở nông thôn có giá trị lịch sử để cho khách tham quan mà không tiềm ẩn vẻ quý tộc phiền phức về mặt chính trị nào. Trong tuyết, cảnh vật trông giống như một tấm thiệp Giánh sinh có hình động. Thậm chí còn có khói bốc ra từ ống khói, tất cả đều toát ra vẻ dân dã và dáng dấp của thế kỷ mười chín, ngoại trừ chiếc xe thể thao 2CV của Alice và một hồ bơi được phủ vải dầu ở chỗ trước đây có lẽ là chuồng bò. Trên thực tế bất kỳ quan điểm nào về lao động nặng nhọc, thiết thực ở nông thôn đều đã bị quét sạch từ lâu lắm rồi, thậm chí chó dường như cũng thuộc tầng lớp trung lưu; hai con giống Labrador đang nhảy lên như muốn nói “Thật vui khi gặp cậu, kể tuốt tuồn tuột về cậu cho tụi này nghe với”. Tôi sẽ chẳng lấy làm ngạc nhiên nếu phát hiện họ có cây đàn Đại Dương cầm.
“Cậu gặp Mingus và Coltrane đi này!” Alice giới thiệu.
“Chào Mingus và Coltrane.” Hai con chó có hơi coi thường khuôn phép một chút khi chúng bắt đầu ngửi ngửi món thịt nguội trong va li tôi khi chúng tôi băng qua sân trại. Tôi quẩy cái túi lên tận cánh tay.
“Cậu nghĩ sao?”
“Thật đẹp. Rộng lớn hơn tớ mong đợi.”
“Bố mẹ tớ đã mua chỗ này khoảng 5 đồng tiền vàng gì đấy thì phải, hồi những năm sáu mươi. Vào gặp Rose nhé,” và tôi mất một giây để ngộ ra rằng Rose là mẹ của nàng.
Có một câu nói sáo rỗng mang hơi hướng chủ nghĩa sô vanh xa xưa rằng hãy nhìn mẹ của cô gái mà bạn định lấy, sau khi kết hôn, cô ấy sẽ giống như vậy, nhưng trong trường hợp mẹ của Alice, tôi chẳng có gì phải phiền lòng. Nói thế không phải tôi định kết hôn với Alice hay gì, nhưng bà Harbinson thật đẹp. Khi chúng tôi bước vào nhà bếp, một ngôi nhà nhỏ hình vòm bằng đồng đỏ và gỗ sồi, bà đang đứng bên bồn rửa lắng nghe chương trình The Archers, và trong khoảnh khắc tôi nghĩ rằng Julie Christie đang rửa cà rốt, dáng người bà nhỏ nhắn, có những nếp nhăn mờ quanh đôi mắt màu xanh nước biển, mái tóc hoe uốn mềm mại. Tôi rảo bước lên phía trước băng qua những phiến đá lát trơn nhẵn, dang rộng một cánh tay ra như chú lính chì, quyết định kiên trì với chuyện bắt tay.
“Ra đây là Brian mà cô đã được nghe kể nhiều lần sao,” bà nói, mỉm cười, và đưa bàn tay dính đất lắc lắc đầu ngón tay tôi, rồi mỉm cười với tôi, và tôi thoáng hồi tưởng về một cô giáo mà tôi thầm yêu lúc chín tuổi.
“Rất vui được gặp bác, bác Harbinson.” Tôi nói giống như chín-tuổi vậy.
“Ồ, đừng có gọi cô là bác Harbinson, nghe già lắm. Gọi cô là Rose đi.”
Khi bà cúi về phía trước hôn vào má tôi, tôi liếm môi như một phản xạ, thế nên cái hôn vội lên má bà có hơi ươn ướt, rồi có tiếng động ầm ĩ được khuếch đại dường như làm những phiến đã nảy lên. Tôi thực sự có thể thấy nước miếng mình ánh lên bên dưới mắt bà. Bà kín đáo lấy mu bàn tay chùi đi trước khi nó khô lại, làm bộ như đang sửa lại mái tóc uốn. Rồi ông Harbinson lù lù xuất hiện giữa chúng tôi và hôn vào má bên kia, bên má khô ráo, thể hiện quyền sở hữu của mình.
“Thế cháu sẽ gọi bác là gì đây ạ, bác Harbinson?” tôi vui vẻ hỏi.
“Gọi là ông Harbinson.”
“Michael! Đừng xấu tính thế.” Rose nói.
“... hoặc Ngài. Cậu có thể gọi tôi là Ngài...”
“Cậu cứ mặc kệ ông ấy đi,” Alice bảo.
“Cháu có mua ít rượu biếu hai bác,” tôi nói, kéo mạnh cái chai ra khỏi túi và đưa cho ông. Ông Harbinson nhìn nó như thể tôi vừa đưa cho ông cái bình đựng nước tiểu của tôi vậy.
“Ồ, cám ơn Brian nhiều lắm! Thỉnh thoảng đến chơi nhé!” Rose nói. Ông Harbinson trông không có vẻ thực tình muốn thế.
“Đi nào, để tớ chỉ phòng cậu,” Alice nói, nắm lấy tay tôi, và tôi theo nàng lên lầu, để ông bà Harbinson ở lại xì xầm sau lưng.
Trong ngôi nhà nhỏ trên đường Archer có một chỗ lưng chừng cầu thang, ở đấy nếu nghển cổ lên một chút ta có thể thấy tất cả các căn phòng trong ngôi nhà. Ngôi nhà nhỏ Chim két không giống vậy chút nào. Nó thật đồ sộ. Phòng tôi, vốn là phòng cũ của Alice, nằm ngay chóp ngôi nhà, dưới những thanh xà bằng gỗ sồi nhiều năm tuổi, như đang ở Chái Đông hay gì đó. Một bức tường bị che lấp hoàn toàn bởi những tấm ảnh phóng to của Alice lúc nhỏ; nàng mặc chiếc đầm in hoa không tay không cổ đang nướng bánh; nàng mặc cái áo yếm liền quần đang nhặt quả mâm xôi; nàng đóng vai Olivia trong Đêm thứ mười hai diễn ở trường, và, đoán xem, nàng với bộ ria vẽ lên mặt trong vở Hảo phụ Tứ Xuyên, và mặc bộ đồ làm từ túi đựng rác màu đen đóng giả “kẻ cuồng nhạc rock”, trông không được thuyết phục cho lắm, trong một bữa tiệc hóa trang, e dè giơ ngón tay chữ V trước máy ảnh. Một bức ảnh chụp lấy ngay của bố mẹ nàng thuở hai mươi, chủ nhân kiêu hãnh của một trong những cái túi đậu đầu tiên, trông như thành viên của nhóm nhạc Fleetwood Mac, mặc những cái áo gi lê được phối với nhau rất hợp và đang hút cái gì đó có lẽ là thuốc lá. Những cái kệ đựng sách thiếu nhi chỉ ra rằng Alice rõ là độc giả khá quan trọng trong Puffin Club; Tove Jansson, Ingrid Lindgren, Eric Kastner, Herge, Goscinny, Uderzo, Saint-Exupery - thế giới văn chương dành cho trẻ nhỏ - và, hơi không phù hợp, một cuốn sách bìa mềm bị long gáy có tựa đề Dây buộc. Một cuốn phê bình phim nghệ thuật loại A của Madonna từ bảo tàng Uffiza và một chuỗi tranh truyện vui Snoopy bị cắt ra. Những tấm bằng khen được đóng khung chứng nhận là Alice Harbinson có thể đồng thời bơi ở cự ly 1.000 mét, thổi kèn ô-boa hồi lớp Sáu và chơi piano hồi lớp Tám, trong chừng mực tôi biết. Phòng ngủ của tôi chính là cái Bảo tàng Quốc gia của Alice Harbinson. Tôi không biết làm sao mà nàng lại cho rằng tôi có thể ngủ được ở đây.
“Cậu nghĩ phòng này có ở được không?” nàng hỏi.
“Ờ, tớ nghĩ là sẽ xoay xở được.” Nàng quan sát tôi nhìn lướt qua những tấm ảnh, không hề làm ra vẻ ngượng nghịu hay e lệ giả tạo. Đây là những thứ đã ghi dấu lại cuộc đời tớ - đẹp chứ? Lúc bốn tuổi, nàng là tất cả những gì ta có thể ước mong ở một đứa trẻ bốn tuổi, ở độ tuổi mười bốn thì nàng đã thật sự giỏi giang, lạy Chúa.
“Định tìm nhật ký của tớ thì không ăn thua gì đâu, tớ giấu đi rồi. Còn nếu cậu thấy lạnh, mà chắc là vậy, thì có một cái mền ở trong tủ áo đấy. Nào, để tớ giúp cậu xếp đồ ra. Cậu muốn làm gì tối nay nào?”
“Ờ, tớ cũng chưa biết, chắc chỉ đi dạo đâu đó thôi. À, ti vi có chiếu phim Some Like It Hot.”
“Xin lỗi cậu, ở đây không có ti vi.”
“Thật á?”
“Bố không tán thành việc mua ti vi.”
“Nhưng ông ấy là nhà sản xuất chương trình truyền hình cơ mà!”
“Nhà tớ ở Luân Đôn cũng có một cái ti vi, nhưng ông nghĩ nếu có một cái ở quê nữa thì thật hoang đường. Ánh mắt của cậu có nghĩa gì vậy?”
“Ồ, tớ chỉ đang nhẫm nghĩ - ba ngôi nhà, một cái ti vi. Với hầu hết những người khác thì tình hình có vẻ như ngược lại.”
“Không cần nói chuyện đó cho tờ Người cộng sản đâu Brian, sẽ chẳng ai thèm nghe hết. Ê này, quần đùi ống rộng đấy à?” Nàng đang cầm mấy cái quần lót của tôi. Một luồng cảm xúc tình ái mơn man tràn ngập bầu không khí giữa chúng tôi, và tôi hết sức biết ơn mẹ vì bà đã ủi chúng thẳng thớm. “Tớ cứ nghĩ cậu thích quần lót bó sát.” Tôi đang cố nghĩ xem điều này là tốt hay xấu, thì Alice ré lên, “Ôi lạy Chúa tôi! Cái gì thế này...?”
Nàng đã tìm thấy gói thịt bọc giấy thiếc trong túi tôi. Tôi cố giật nó ra khỏi tay nàng.
“Ồ, chỉ là gói đồ của mẹ tớ thôi...”
“Để tớ xem nào...”
“Không có gì đâu, thật đấy.”
“Hàng lậu!” Nàng mở tung cái gói ra. “Thịt? Cậu lén mang theo nguồn cung cấp thịt riêng!”
“Mẹ lo là tớ không có đủ chất đạm.”
“Để thử một miếng nhá - tớ đang thèm.” Nàng lấy một miếng thịt lợn muối xông khói luộc màu vàng rồi ngồi phịch lên giường. “Hừm. Hơi khô.”
“Đó là công thức đặc biệt của mẹ tớ. Bà nấu nó qua đêm, xắt nhỏ, để trong lò sưởi, rồi kết thúc công đoạn bằng máy sấy tóc.”
“À mà đừng để Rose bắt gặp cậu ăn cái này nhé. Bà sẽ thấy bị xúc phạm đấy. Ngôi nhà nhỏ Chim két là khu vực nghiêm cấm thịt.”
“Thế Mingus và Coltrane ăn gì?”
“Giống nhà tớ thôi. Rau, điểm tâm, gạo, mì ống...” Họ cho chó ăn mì ống. “Cậu có cái gì ở kia thế?”
“Quà Giáng sinh của cậu đấy.” Tôi giơ cái đĩa than gói trong giấy gói quà ra. “Là một cây vợt tennis.”
Nàng liếc nhìn tấm thiệp, một tác phẩm lãng mạn đầy khêu gợi của Chagall được dán băng dính vào album. Tôi đã đổ nhiều thời gian và tận tâm tận lực cho nội dung thông điệp, lại còn phải nháp đi nháp lại nhiều lần, trước khi có được những dòng mùi mẫn và hùng hồn này; “Gửi tặng Alice; người bạn mới nhất, tốt nhứt (chính tả?!?), tất cả tình yêu của tớ, luôn luôn bên cậu, Brian.” Tôi đặc biệt hài lòng với cách nhận xét hài hước tếu táo “(chính tả?!?)” ở đoạn “bạn tốt nhứt/tình yêu” mà không cần làm giảm đi tính chân thực của cảm xúc, nhưng cuối cùng thậm chí nàng còn chả buồn đọc mà cứ thế xé giấy gói quà ra.
“Joni Mitchel! Album Blue!”
“Ôi không, không phải là cậu đã có rồi chứ hả?”
“Mới khoảng sáu bản thôi. Nhưng cậu chọn đúng chóc. Tớ yêu Jastory. Thật ra tớ đã mất tân khi đang nghe nhạc Joni Mitchell.”
“Tớ hy vọng không phải là bài ‘Chiếc taxi màu vàng to lớn’.”
“Thật ra là bài Ve vãn và Tán tỉnh...” tôi cũng có thể đoán ra.
“Còn cậu thì sao?”
“Sự trong trắng của tớ à? Chẳng nhớ nữa. Có thể là đĩa Hành khúc Tang lễ hoặc bài Geoff Love và Ban nhạc chơi nhạc chiến tranh của Chopin chăng. Tớ nghĩ là bài ‘Cuộc diễu hành của Dambusters’. Nối tiếp theo sau là một sự im lặng kỳ quái.”
Nàng cười và trao nó lại cho tôi. “Tiếc thật đấy. Cậu còn giữ hóa đơn không?”
“Tớ nghĩ là còn. Có cái gì đấy cụ thể mà tớ có thể đổi cho cậu không?”
“Tạo sự ngạc nhiên cho tớ đi. Nhưng làm ơn không phải là Kate Bush nhé. Tớ sẽ để cậu làm nốt việc lấy đồ ra.”
“Trà chiều vào lúc nào?”
“Nửa tiếng nữa là bữa tối rồi.” Khi đi ra cửa nàng ôm tôi một lần nữa. “Tớ rất mừng khi cậu ở đây. Chúng ta sẽ có rất nhiều trò vui, tớ hứa với cậu đấy.”
Sau khi nàng đi khỏi, tôi treo cái áo sơ mi dài tay không cổ mới ủi lên móc gỗ, thưởng thức cái cảm giác của phủ thống sứ và sự vĩnh cửu. Nếu tôi làm đúng, tôi có thể vẫn còn ở lại đây vào dịp năm mới. Thậm chí ngày mồng Hai Tết, hoặc có thể là mồng Ba...
Tôi mở tủ quần áo, gần như mong tìm đến được Narnia[4].
[4] Tên một vùng đất xuất hiện trong xê ri bảy cuốn tiểu thuyết Biên niên sử Narnia của C. S. Lewis. Câu chuyện mở đầu với việc bốn đứa trẻ bình thường phát hiện ra một cái tủ quần áo dẫn đến xứ sở huyền diệu Narnia, nơi có những linh thú, những sinh vật có thể nói chuyện và sự tồn tại của pháp thuật.
***
Cuối cùng, chất đạm hóa ra lại trở thành điều ít phải lo ngại của tôi hơn cả. Bữa tối là quả hạch nướng. Tôi đã từng nghe về quả hạch nướng, và lúc nào cũng nghĩ đó là lời nói đùa, nhưng đây rồi, một đống bánh có lẫn những hạt cứng, âm ấm và phô mai chay tan chảy ở mặt trên cùng, lần ăn thử hạch đầu tiên của tôi với một món không phải là một thanh đồ ăn nhanh. Miếng bánh nằm trên đĩa giống như một đống đất nhỏ hình ống do giun đùn lên. Tôi tự hỏi không biết mấy con chó đang ăn gì?
“Món hạch nướng của cháu thế nào, Brian?”
“Dạ ngon lắm, cám ơn cô, Rose.” Không biết từ đâu tôi góp nhặt được một cái ý niệm rằng cứ gọi tên của người khác nhiều lần là lịch sự - “Dạ vâng Rose, dạ không Rose, dạ thích Rose” - nhưng tôi nghĩ chuyện đó làm tôi nói giống như Uriah Heep. Tốt nhất là nói tiếp điều gì đó hài hước một chút. “Đây là lần ăn thử hạch đầu tiên của cháu với một món không phải là một thanh đồ ăn nhanh!”
“Cất cái bản mặt xấu xí, đần độn và lấy ngay bàn tay bẩn thỉu, nhơ nhuốc của mày ra khỏi người con gái tao, thằng ngu ngốc ti tiện lẻm mép,” ông Harbinson nói. À, ông không nói thế, nhưng trông ông có vẻ thế.
Rose chỉ đưa ngón tay vuốt lên lọn tóc uốn, mỉm cười, và hỏi thăm, “Món bí xanh được chứ?”
“Chắn chắn rồi!” Thực tế là cả đời tôi chưa bao giờ ăn bí xanh, nhưng chỉ để gây ấn tượng về sự nhiệt tình của mình, tôi liền nhanh tay đút một nĩa đầy cái món đầy nước, sền sệt đó vào mồm, rồi ngoác miệng cười một cách đần độn. Giống như tất cả các loại rau xanh khác, nó có vị vốn dĩ của rau, xen lu lô luộc, nhưng tôi quá tha thiết muốn làm hài lòng Rose đến nỗi đó là những gì tôi làm để cản mình không xoa bụng và nói “Hừm...” Tôi uống một chút rượu để rửa trôi cái vị rêu ở hồ đó đi. Không thấy bóng dáng cái bình rượu của tôi đâu, và tôi cho rằng nó đã được đem ra ngoài và bắn bỏ. Hoặc cũng có khi mấy con chó đang uống nó với món mì ống của chúng, cùng một ít bánh mì que. Tuy nhiên, loại vang này thì ngọt và ấm đến nỗi tôi cảm thấy nên nhấp từng ngụm từ một cái muỗng nhựa đựng được 5ml.
“Lần đầu đến Suffolk hả Brian?”
“Cháu từng ở đây một lần rồi ạ. Vào một dịp lễ leo núi!”
“Thật hả? Nhưng chẳng phải nơi này cực kỳ bằng phẳng sao?” Rose nói.
“Tại ban đầu cháu không biết điều đó!”
Ông Harbinson phì mạnh hơi qua lỗ mũi.
“Cô không hiểu. Ai bảo cháu là...?” Rose hỏi.
“Mẹ, Brian đang đùa í mà,” Alice đáp.
“Ồ, hiểu rồi, phải rồi!”
Rõ ràng tôi nên ngừng ngay việc cố ra vẻ hài hước, nhưng tôi vẫn chưa nghĩ ra cái gì để thay thế. Cảm nhận được nhu cầu cần hỗ trợ, Alice quay qua tôi, đặt tay lên cánh tay tôi: “Brian nè, nếu cậu muốn xem cái gì thật sự tếu, đáng lẽ cậu nên ở đây vào hôm qua.”
“Sao vậy, có chuyện gì xảy ra hôm qua à?”
Rose đỏ bừng mặt. “Ồ, Alice, con yêu, chúng ta giữ chuyện đó riêng trong nhà thôi, làm ơn đi mà?”
“Nó có thể kể cho cậu ta nghe,” ông Harbinson làu bàu.
“Nhưng mà ngượng lắm!...”
“Kể cho tớ với!” tôi nói, hòa mình vào trò vui.
“Nhưng cô thấy lố bịch lắm,” Rose nói.
“Thế này...” Alice kể “... nhà tớ có mời một vài người bạn đến chơi, như vẫn thường mời trong Lễ Tặng quà, và cả nhà chơi trò suy đoán, đến lượt tớ, tớ cố gắng diễn tả bộ phim Năm ngoái tại Marienbad cho mẹ, thế rồi bà kích động và hào hứng quá mức, bà la to hết mức, đến nỗi cái đồ bịt của bà bị vọt ra và rớt ngay xuống ly rượu của người hàng xóm nhà kế bên!”
Thế là mọi người cười phá lên, kể cả ông Harbinson, không khí thật vui vẻ, trẻ trung, thú vị và suồng sã đến nỗi tôi nói, “Tức là cô không mặc đồ lót à?!?”
Mọi người im bặt.
“Cậu nói gì cơ?” Rose hỏi.
“Đồ bịt của cô ấy. Khi nó vọt ra ngoài. Làm thế nào nó đi... qua quần lót... của cô được?”
Ông Harbinson đặt dao nĩa xuống, nuốt ực thức ăn trong miệng, xoay qua tôi nói, rất chậm rãi, “Thật ra thì, Brian này, bác nghĩ Alice đang nói đến cái đồ bịt răng của mẹ nó.”
Chẳng bao lâu sau đó tất cả chúng tôi đi ngủ.
***
Tôi đang ở trong phòng tắm, vỗ nước lạnh vào mặt thì Alice gõ cửa.
“Chờ hai giây thôi,” tôi nói, dù chẳng hiểu tại sao mình nói vậy; tôi vẫn mặc quần áo đầy đủ, và tôi không thể làm gì nhiều cho dáng vẻ bên ngoài chỉ trong hai giây, ngoại trừ việc lấy khăn tắm quấn quanh đầu.
Tôi mở cửa, Alice bước vào, cẩn thận đóng cánh cửa ở sau lưng và nói, rất chậm rãi và nghiêm túc, “Cậu có phiền không nếu tớ nói một điều - một điều riêng tư?”
“Không đâu, cứ nói đi!” Tôi làm phép tính trong đầu và cả quyết rằng có khoảng một phần ba cơ hội nàng đang đề nghị tôi làm tình cùng nàng vào tối nay.
“Thế thì... thật là sai lầm khi rửa mặt thật mạnh bằng khăn flanen kiểu như thế này. Cậu sẽ chỉ bị chảy máu và làm lây lan chỗ nhiễm trùng thôi...”
“Ồ...”
“Và cậu sẽ bị thẹo nữa.”
“Phải... rồi...”
“Hiện giờ cậu có giặt khăn flanen bằng nước sôi không?”
“À, không...”
“Vì khăn flanen chắc chắn là một phần của vấn đề...”
“Thế à, phải rồi...”
“Nếu tớ là cậu, tớ sẽ không dùng khăn flanen nữa đâu, khăn flanen tuyệt đối dễ sợ, chỉ cần rửa mặt bằng nước và xà phòng thuần chất, không có mùi thơm...” Làm sao để tôi thoát ra khỏi cuộc nói chuyện này được đây? “... và không cần phải là xà phòng diệt khuẩn, vì chúng thường thiên về việc làm se lỗ chân lông...” Đây thậm chí còn không phải là một cuộc nói chuyện, tôi chính là người đang đợi nàng ngừng nói. “... Và cậu cũng không nên dùng kem làm se, nó có hiệu quả trước mắt, nhưng về lâu về dài thì chỉ làm cho tuyến chất nhờn hoạt động nhiều hơn...” Đến nước này thì tôi bèn đưa mắt nhìn vào cửa sổ phòng tắm, tự hỏi liệu có nên phi thân qua đó hay không. Alice chắc phải để ý thấy, nên nàng liền nói, “Tớ xin lỗi. Cậu có phiền khi tớ nói những chuyện này không?”
“Không hề. Cậu thật là hiểu biết. Nếu ‘chăm sóc da’ có mặt trong Thách thức Đại học, chúng ta sẽ được cười vui vẻ lắm đấy!”
“Ồ, tớ không làm cậu khó chịu chứ?”
“Không, tớ chỉ không nghĩ là mình có thể làm gì được hơn, chỉ vậy thôi. Tớ nghĩ đó chắc là sự kích thích của tuổi dậy thì! Hoóc môn các thứ ấy mà. Rồi tớ sẽ bắt đầu có hứng thú với con gái sớm thôi!” Alice mỉm cười độ lượng, rồi trao cho tôi nụ hôn chúc ngủ ngon kiểu chị gái, đôi mắt nàng quét khắp mặt tôi để tìm chỗ an toàn trước khi đáp xuống.
Sau đó run rẩy trên giường ngủ, nằm ngửa đợi mặt khô để không làm dây vết máu lên gối, tôi cẩn thận đánh giá lại chiến lược cho ngày mai, và sau khi cân nhắc kĩ lưỡng, tôi quyết định chiến lược của mình chính là sẽ bớt ngu đi. Chuyện này sẽ không dễ dàng, nhưng quan trọng nhất là nàng phải thấy được Tôi đích thực. Vấn đề là, tôi đang bắt đầu nghi ngờ liệu cái ý niệm rằng có một cái Tôi đích thực từng trải, thông minh, hài hước, tử tế, dũng cảm đang chạy đâu đó ngoài kia có phải hơi ảo tưởng hay không. Giống như Người Tuyết; nếu như không hề có ai nhìn thấy nó một cách chân xác, tại sao lại có người tin là nó thật sự tồn tại?